Σήμερα, 21 Φεβρουαρίου 2019, η Homo Digitalis είχε την τιμή, κατόπιν πρόσκλησης της Ειδικής Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, να συναντηθεί μαζί της προκειμένου να εκθέσει τις απόψεις της σχετικά με την κατάρτιση του Σχεδίου Νόμου, το οποίο ενσωματώνει τον GDPR και την Οδηγία 2016/680 της ΕΕ.

Την οργάνωσή μας εκπροσώπησαν οι Κωνσταντίνος Κακαβούλης και Στέφανος Βιτωράτος , οι οποίοι υποστήριξαν την υιοθέτηση ρυθμίσεων με σκοπό την πληρέστερη προστασία των πολιτών.

Οι συζητήσεις θα συνεχιστούν μέσα στις επόμενες ημέρες για την κατάρτιση του τελικού σχεδίου νόμου.

Σήμερα, 18 Φεβροαυρίου 2019, η Homo Digitalis υπέβαλλε πρόταση τροποποίησης στο σχέδιο Νόμου για την Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα σε εφαρμογή του Γενικού Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και ενσωμάτωση της Οδηγίας 2016/680/ΕΕ.

Συγκεκριμένα, πρότεινε εκ νέου την προσθήκη στο σχέδιο Νόμου της διάταξης της παραγράφου 80, παράγραφος 2 του Γενικού Κανονισμού (GDPR). Η διάταξη αυτή προβλέπει ότι οι μη κερδοσκοπικοί φορείς που περιγράφει θα μπορούν ανεξάρτητα από τυχόν ανάθεση του υποκειμένου των δεδομένων, δηλαδή χωρίς οποιαδήποτε εντολή του, να:

• έχουν δικαίωμα υποβολής καταγγελίας στην αρμόδια εποπτική αρχή (ΑΠΔΠΧ στην Ελλάδα),
• έχουν δικαίωμα πραγματικής δικαστικής προσφυγής κατά νομικά δεσμευτικής απόφαση της εποπτικής αρχής (ΑΠΔΠΧ στην Ελλάδα), και
• έχουν δικαίωμα πραγματικής δικαστικής προσφυγής κατά υπευθύνου επεξεργασίας ή εκτελούντος την επεξεργασία.

Θεωρούμε ότι η υιοθέτηση των προβλέψεων του Άρθρου 80, παράγραφος 2 είναι ιδιαίτερα σημαντική, προκειμένου οι μη κερδοσκοπικοί φορείς στην Ελλάδα, όπως η Homo Digitalis, να δρουν ως φορείς ελέγχου και ως φρουροί της αυστηρής εφαρμογής του νόμου για τα προσωπικά δεδομένα και της υπεράσπισης των δικαιωμάτων των υποκειμένων των δεδομένων αυτών. Η οικονομική κρίση που μαστίζει την ελληνική κοινωνία τα τελευταία έτη, καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη, και οικονομικά δυσβάσταχτη τη διεκδίκηση από μεριάς των συμπολιτών μας, των δικαιωμάτων τους. Επομένως, η ύψιστη προστασία για τα δικαιώματα των υποκειμένων προσωπικών δεδομένων από καταχρήσεις φυσικών, και νομικών προσώπων περνάει μέσα από τη θέσπιση κανόνων που θα δίνουν τη δυνατότητα, με βάση την προτροπή του νομοθέτη της Ε.Ε., σε μη κερδοσκοπικούς φορείς να δρουν ανεξάρτητα και χωρίς να υπόκεινται σε ανάγκη σχετικών αναθέσεων και εντολών.

Υπενθυμίζεται ότι η Homo Digitalis είχε υποβάλλει αντίστοιχη πρόταση στις 20 Απριλίου 2018, απευθυνόμενη προς το σύνολο των Ελλήνων Βουλευτών.

Η πρόταση κοινοποιήθηκε στον Πρόεδρο της ειδικής νομοπαρασκευαστικής επιτροπής για το σχέδιο νόμου για την εφαρμογή του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων [GDPR] και την ενσωμάτωση στην εθνική έννομη τάξη της Οδηγίας 2016/680/ΕΕ, κ. Π. Φιλόπουλο, και τα μέλη της επιτροπής, στον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, κ. Ν. Βούτση, και στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κ. Μ. Καλογήρου.

Είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι ότι η πρόταση της Homo Digitalis θα ληφθεί σοβαρά υπόψη και η διάταξη της παραγράφου 80 παράγραφος 2 θα ενσωματωθεί στο τελικό σχέδιο Νόμου.

Μπορείτε να διαβάσετε την πρόταση της Homo Digitalis εδώ.

Η 28η Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί, από το Συμβούλιο της Ευρώπης, πανευρωπαϊκά ως ημέρα προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Τα μέλη της Homo Digitalis ετοίμασαν ένα σύντομο βίντεο όπου εξηγούν τι σημαίνουν γι’ αυτά, τα προσωπικά δεδομένα.

Συνάντηση γνωριμίας της Homo Digitalis με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα

Η Homo Digitalis είχε τη χαρά να συναντηθεί με τους εκπροσώπους της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Παρόντες στη συνάντηση, ήταν ο Πρόεδρος της Αρχής κ. K. Μενουδάκος, καθώς και οι κύριοι Β. Zορκάδης (διευθυντής Γραμματείας) και Η. Αθανασιάδης (προϊστάμενος Επικοινωνίας). Τη Homo Digitalis εκπροσώπησαν η κυρία Ε. Βαμβακά και οι κύριοι Κ. Κακαβούλης και Ε. Μανδράκης.

Μιλήσαμε για το ευρύτερο πλαίσιο προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής στη χώρα μας, αλλά και ειδικότερα για τα αποτελέσματα της πρώτης περιόδου εφαρμογής του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων και τη συμμόρφωση των ελληνικών ενδιαφερόμενων μερών με αυτόν.

Ενδιαφερθήκαμε για την ανταπόκριση που λαμβάνει η Αρχή από τους πολίτες σχετικά με την προστασία των προσωπικών τους δεδομένων. Αναγνωρίζουμε τη σπουδαιότητα της αποστολής της Αρχής και τις σχετικές προκλήσεις και θεωρούμε αναγκαία την ενίσχυσή της με ανάλογα μέσα και ανθρώπινο δυναμικό.

Εκ μέρους της Αρχής εκφράστηκε η ικανοποίηση για την παρουσία μιας ΜΚΟ που ασχολείται με την προστασία των ψηφιακών δικαιωμάτων, η οποία είναι ικανή να ενισχύσει το διάλογο με την κοινωνία των πολιτών και να αναδείξει τη σημασία τους στην Ελλάδα. Οι δύο πλευρές αναζητήσαμε πιθανότητες συνεργασίας για την ανάδειξη και προστασία των δικαιωμάτων αυτών.

Η Homo Digitalis στηρίζει το σημαντικό έργο που επιτελεί η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα καθώς και τις αξίες που υπηρετεί. Είμαστε αισιόδοξοι ότι με τη δράση μας και το διάλογο μαζί της θα συμβάλλουμε στην εκπλήρωση της αποστολής της.

Στις 15 Νοεμβρίου 2018 κατατέθηκε στη Βουλή το Σχέδιο Νόμου για τις «Υποχρεώσεις αερομεταφορέων σχετικά με τα αρχεία επιβατών-προσαρμογή της νομοθεσίας στην οδηγία (ΕΕ) 2016/681».

Με την επιστολή που κατέθεσε στις 27 Νοεμβρίου, η Homo Digitalis απευθύνθηκε στο σύνολο των βουλευτών της Βουλής των Ελλήνων, θέλοντας να τους επιστήσει την προσοχή αναφορικά με το συγκεκριμένο Σχέδιο Νόμου το οποίο δεν διασφαλίζει τις εγγυήσεις, τις οποίες έχει επισημάνει το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) με την υπ’ αρ. 1/15 Γνωμοδότησή της 26ης Ιουλίου 2017 του επί της συμφωνίας ΕΕ-Καναδά σχετικά με τα αρχεία επιβατών αερομεταφορέων.

Σημειωτέον, τα εν λόγω δεδομένα (αρχεία επιβατών, γνωστά και ως δεδομένα PNR) μπορούν να φανερώνουν το μοτίβο των μετακινήσεων κάποιου ατόμου, όπως τον χρόνο του ταξιδιού, τον τόπο αναχώρησης και άφιξης, το email και τη διεύθυνσή του, καθώς και τους συνταξιδιώτες ενός ατόμου, αλλά ενδεχομένως ακόμη και συναφή στοιχεία κρατήσεων ξενοδοχείων κλπ, φανερώνοντας με αυτόν τον τρόπο πληροφορίες για μετακινήσεις επαγγελματικής ή προσωπικής φύσεως αλλά ακόμα και τον κύκλο κοινωνικών συναναστροφών αυτού, όπως φίλοι ή σύντροφοι.

Συγκεκριμένα, η Homo Digitalis παρατήρησε ότι:

1. H εθνική «μονάδα στοιχείων επιβατών» («ΜΣΕ») πρέπει να είναι μια αρχή αρμόδια για την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση και δίωξη τρομοκρατικών και σοβαρών εγκλημάτων ή τμήμα μιας τέτοιας αρχής
2. Στο Σχέδιο Νόμου υπάρχει έλλειψη συστήματος καταγραφής πρόσβασης στα στοιχεία PNR
3. Επίσης υπάρχει έλλειψη προηγούμενου δικαστικού ελέγχου για την χορήγηση δεδομένων PNR σε προανακριτικές και άλλες αρχές
4. Ο χρόνος διατήρησης των PNR δεδομένων δεν περιορίζεται στο απολύτως αναγκαίο διάστημα
5. Τα PNR δεδομένα ανηλίκων που διαβιβάζονται πρέπει να περιγράφονται με σαφήνεια και ακρίβεια
6. Τα PNR δεδομένα που διαβιβάζονται δεν πρέπει να φανερώνουν ούτε θρησκευτικές πεποιθήσεις ούτε πληροφορίες σχετικά με την υγεία του επιβάτη

Διαβάστε ολόκληρη την επιστολή εδώ.

Σήμερα, Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2018, η ApTI, η Privacy International, η ΕDRi και άλλες 15 οργανώσεις ψηφιακών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της Homo Digitalis, απέστειλαν επιστολή στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων, με κοινοποίηση προς την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα της Ρουμανίας και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αίτια αποτελεί η καταστρατήγηση των διατάξεων του δικαίου προστασίας προσωπικών δεδομένων προκειμένου να αποκαλυφθούν οι δημοσιογραφικές πηγές πίσω από το RISE Project στην Ρουμανία. Το συγκεκριμένο πρότζεκτ αποσκοπεί στην αποκάλυψη ειδήσεων σχετικά με ζητήματα δολιοφθοράς και ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Με αυτήν την επιστολή οι οργανώσεις ζητούν να σταματήσει η κατάχρηση των διατάξεων του GDPR που απειλεί την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ρουμανία.

Μάθετε περισσότερα  εδώ και δείτε την επιστολή εδώ.

«Αγαπητέ Mark Zuckerberg,

Τι κοινό έχουν το Μουσείο Τέχνης της Φιλαδέλφεια, ένας Δανός βουλευτής και ένας παρουσιαστής ειδήσεων από τις Φιλιπίννες; Έχουν όλοι υπάρξει υποκείμενα κακής εφαρμογής των κοινοτικών προτύπων του Facebook. Όμως, σε αντίθεση με το μέσο χρήστη, ο καθένας από αυτούς κίνησε την προσοχή των μέσων ενημέρωσης, μπόρεσε να έρθει σε επαφή με το προσωπικό του Facebook και, σε κάποιες περιπτώσεις, να λάβει μία επίσημη απολογία και να επαναφέρει το περιεχόμενο που είχε δημοσιεύσει στο Facebook. Για τους περισσότερους χρήστες, το περιεχόμενο που διαγράφει το Facebook, δεν επαναφέρεται ποτέ και μπορεί να απαγορευτεί η χρήση της πλατφόρμας για κάποιους χρήστες, ακόμα και σε περιπτώσεις λάθους.»

‘Ετσι ξεκινάει η επιστολή που έστειλαν 80 οργανώσεις από όλο τον κόσμο στο Διευθύνοντα Σύμβουλο και Πρόεδρο του Facebook. Ανάμεσα τους ήταν οι σημαντικότερες οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ψηφιακών δικαιωμάτων. Από ελληνικής πλευράς, την επιστολή υπέγραψε η Homo Digitalis.

Με την επιστολή αυτή, ζητήσαμε από το Facebook:

– Να δημιουργήσει και να θέσει σε εφαρμογή ένα μηχανισμό μέσα από τον οποίο οι χρήστες θα μπορούν να προβάλλουν τις αντιρρήσεις τους για τη διαγραφή περιεχομένου που δημοσίευσαν στην πλατφόρμα,

– το περιεχόμενο που διαγράφηκε από το Facebook να επανεξετάζεται από έναν άνθρωπο και όχι από κάποιον αλγόριθμο, όταν ένας χρήστης υποβάλλει ένσταση κατά της διαγραφής αυτής,

– να δίνει σαφείς, λεπτομερείς και προσωπικές εξηγήσεις στον κάθε χρήστη σχετικά με τους λόγους για τους οποίους διαγράφηκε η δημοσίευσή του,

– να ενημερώνει το χρήστη για το δικαίωμά του να ασκήσει ένσταση κατά της διαγραφής αυτής,

– να δημοσιοποιεί συχνά στοιχεία σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους εφαρμόζει τις πολιτικές του σχετικά με τη διαγραφή περιεχομένου.

Με πάνω από δύο δισεκατομμύρια χρήστες, το Facebook είναι η μεγαλύτερη πλατφόρμα επικοινωνίας παγκοσμίως. Είναι λογικό κάποιες από τις αποφάσεις που λαμβάνονται είτε από τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιεί είτε από το ανθρώπινο προσωπικό που απασχολεί σχετικά με τη διαγραφή περιεχομένου, να είναι λανθασμένες.

Οι χρήστες πρέπει να διασφαλίζονται απέναντι σε τέτοια πιθανά λάθη και να έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν επανεξέταση της διαγραφής που έγινε σε βάρος τους.

Ολόκληρη η επιστολή είναι διαθέσιμη στα αγγλικά εδώ.

Στις 8 Νοεμβρίου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έλαβε χώρα συνεδρίαση με θέμα ‘Facebook και άλλοι κοινωνικοί κίνδυνοι’. Η συνεδρίαση διοργανώθηκε από την κοινοβουλευτική ομάδα του Έλληνα Ευρωβουλευτή, κυρίου Στέλιου Κούλογλου. Η Homo Digitalis ήταν προσκεκλημένη του κυρίου Κούλογλου και εκπροσωπήθηκε από την Αναστασία Καραγιάννη.*

Η τοποθέτηση της Homo Digitalis επικεντρώθηκε στο ζήτημα της ρητορικής μίσους και στην παιδική προστασία στο διαδίκτυο.

Συγκεκριμένα, στο πρώτο μέρος αναπτύξαμε τον ορισμό της ρητορικής μίσους και τις παραμέτρους στις οποίες βασίζεται. Αφού αναφερθήκαμε στο ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για τον περιορισμό της ρητορικής μίσους, τονίσαμε τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ιδιαίτερα, τα μέλη του Ευρωκοινοβουλίου έχουν αναλάβει  σημαντική δράση, κάνοντας μάλιστα έκκληση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την δημιουργία ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού, ο οποίος θα προωθήσει νομοθετικά μέτρα με σκοπό την μεγαλύτερη προστασία των προσωπικών δεδομένων των παιδιών.

Παρ’ όλο που τα παιδιά θεωρούνται ‘ψηφιακά εξοικειωμένα’, δεν έχουν αναπτύξει τους απαραίτητους μηχανισμούς για την αυτοπροστασία τους στο διαδίκτυο, όπως ο αποκλεισμός ανεπιθύμητου υλικού και κριτική αξιολόγηση του περιεχομένου που έρχονται σε επαφή. Η ανάγκη της γονικής συναίνεσης, αν και απαραίτητη για την παιδική προστασία, αντιτίθεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις στην ιδέα της συμμετοχής των παιδιών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων που τα αφορά.

Ανάμεσα στους καταξιωμένους ομιλητές, ήταν και ο Cox Leonard, Αντιπρόεδρος Δημοσίων Σχέσεων της Qwant, ο οποίος ευχαρίστησε θερμά τη Homo Digitalis που ανέφερε την Qwant Junior ως εναλλακτική μηχανή αναζήτησης φιλικής για τα παιδιά. Ακόμη, η Ευρωβουλευτής Cornelia Ernst έκρινε σημαντική την αναφορά μας στην καταναλωτική σχέση των παιδιών με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στην ανάγκη προστασίας των προσωπικών τους δεδομένων.

Κλείνοντας, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τον κύριο Κούλογλου και την ομάδα του, που μας προσκάλεσε ως Ομιλητές και μας έδωσε μ’ αυτόν τον τρόπο την δυνατότητα να θίξουμε το ζήτημα των ψηφιακών δικαιωμάτων του παιδιού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Με μεγάλη μας χαρά και υπερηφάνεια ανακοινώνουμε ότι η Homo Digitalis είναι πλέον μέλος-παρατηρητής της European Digital Rights – EDRi. H EDRi, με έτος ίδρυσης το 2002, αποτελεί τη μεγαλύτερη ένωση μη κερδοσκοπικών οργανώσεων διεθνώς που έχουν ως σκοπό την υπεράσπιση και την προώθηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στον τομέα της τεχνολογίας, της πληροφορίας και της επικοινωνίας.

Η Homo Digitalis είναι η πρώτη ελληνική οργάνωση που γίνεται δεκτή και αυτό αποτελεί πολύ μεγάλη τιμή για εμάς. Ως μέλη-παρατηρητές θα έχουμε τη δυνατότητα να συμμετέχουμε από κοινού με την EDRi και τα άλλα μέλη της σε κοινές δράσεις, να ανταλλάξουμε γνώσεις και απόψεις με ειδικούς από όλον τον κόσμο και να αυξήσουμε την επιρροή της οργάνωσης μας.

Στο σημείo αυτό, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τις οργανώσεις epicenter.works και Bits of Freedom οι οποίες από τη πρώτη στιγμή στήριξαν την υποψηφιότητά μας με τις συστατικές επιστολές τους, καθώς και όλα τα μέλη της EDRi που ψήφισαν θετικά για εμάς.

Μπορείς να μάθεις περισσότερα για την EDRi και τα μέλη της στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://edri.org/members/