Η Homo Digitalis υπογράφει την ανοιχτή επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Τεχνητή Νοημοσύνη και τη Ρομποτική

Η τεχνητή νοημοσύνη και η ρομποτική αποτελούν ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Φαίνεται ότι στο σύντομο μέλλον ρομπότ ή ρομποτικές εφαρμογές θα χρησιμοποιούνται σε πολλές πτυχές της ζωής μας. Είναι επομένως ιδιαίτερα σημαντικό να δημιουργηθεί το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο θα ρυθμίζει τη δράση τους, διασφαλίζοντας τις αξίες της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το πλαίσιο αυτό δε θα πρέπει να εξεταστεί μόνο από την οικονομική και τη νομική του πλευρά, αλλά θα πρέπει να γίνει μία ολιστική προσέγγιση του θέματος, η οποία θα περιλαμβάνει κοινωνιολογικές, ψυχολογικές και ηθικές πτυχές.

Στο πλαίσιο αυτό το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ψήφισμά του και πρόταση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πρότεινε:

«τη δημιουργία μακροπρόθεσμα ενός ειδικού νομικού καθεστώτος για τα ρομπότ, ώστε τουλάχιστον τα πιο εξελιγμένα, αυτόνομα ρομπότ να αναγνωρίζονται ως ηλεκτρονικά πρόσωπα με υποχρέωση επανόρθωσης τυχόν ζημίας που προκαλούν, και ενδεχομένως εφαρμογή της ηλεκτρονικής αυτής προσωπικότητας σε περιπτώσεις στις οποίες τα ρομπότ λαμβάνουν αυτόνομα αποφάσεις ή έρχονται με άλλον τρόπο σε ανεξάρτητη διάδραση με τρίτα μέρη»

Επιστήμονες και κατασκευαστές που εξειδικεύονται στην Τεχνητή Νοημοσύνη και τη Ρομποτική, ειδικοί νομικοί, επιστήμονες υγείας, καθηγητές πανεπιστημίου στους συναφείς τομείς, καθώς και οργανώσεις με τομείς δράσης τους ανωτέρω, καθώς και την ηθική, απευθύνονται με ανοιχτή επιστολή τους προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την ανωτέρω πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Σκοπός τους είναι να στηρίξουν την προσπάθεια δημιουργίας νομοθετικού πλαισίου στον ευρωπαϊκό χώρο, που θα ρυθμίζει τη δράση των ρομπότ, προασπίζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα και περιορίζοντας τους κινδύνους που μπορεί να προκληθούν από τη δράση τους. Θεωρούν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να δημιουργήσει ένα υλοποιήσιμο κανονιστικό πλαίσιο για καινοτόμα και υπεύθυνη ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης και της Ρομποτικής, με αποτέλεσμα την απόλαυση ακόμα περισσότερων πλεονεκτημάτων για τους Ευρωπαίους πολίτες και την κοινή ευρωπαϊκή αγορά.

Παρόλα αυτά, οι ειδικοί τονίζουν ότι:

1. Είναι αναγκαίο να γίνει μία ολιστική προσέγγιση του θέματος για τη δημιουργία του κανονιστικού πλαισίου.
2. Από ηθικής και νομικής σκοπιάς δεν είναι δυνατή η δημιουργία νομικής προσωπικότητας για τα ρομπότ, η οποία θα βασίζεται σε κάποιο από τα υπάρχοντα πρότυπα Δικαίου όπως υφίστανται μέχρι σήμερα.

Η Homo Digitalis, συντασσόμενη με τις απόψεις που εκφράζονται στην ανοιχτή επιστολή, αποτελεί έναν από τους υπογράφοντές της, μέσω της προέδρου της οργάνωσης, Ελπίδας Βαμβακά.

Εάν ανήκεις και εσύ στα άτομα ή στις οργανώσεις, τα οποία μπορούν και επιθυμούν να υπογράψουν την επιστολή και να ενισχύσουν με αυτό τον τρόπο την προσπάθεια που γίνεται ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μπορείς να το κάνεις ακολουθώντας αυτόν το σύνδεσμο:

https://www.robotics-openletter.eu/

Στις 30 Μαϊου 2018 η Homo Digitalis κατέθεσε επιστολή στη Βουλή των Ελλήνων απευθυνόμενη σε όλες τις κοινοβουλευτικές ομάδες και τους ανεξάρτητους βουλευτές με θέμα την ενίσχυση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Α.Π.Δ.Π.Χ.) και της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (Α.Δ.Α.Ε) με επαρκείς ανθρώπινους, τεχνικούς και οικονομικούς πόρους προκειμένου να επιτευχθεί η αποτελεσματική εκτέλεση των καθηκόντων και εξουσιών τους.

Η επιστολή κοινοποιήθηκε επίσης στις δύο ως άνω αρχές και συγκεκριμένα στους Προέδρους τους, κ. Μενουδάκο και κ. Ζαμπίρα αντίστοιχα.

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο της επιστολής εδώ.

Η Homo Digitalis υπέγραψε τον Μάιο του 2018 την Διακήρυξη του Τορόντο σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων της ισότητας και της μη διακριτικής μεταχείρισης κατά τη χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης. Η εν λόγω διακήρυξη αποτελεί πρωτοβουλία των μη κυβερνητικών ανεξάρτητων οργανώσεων διεθνούς δράσης Access Now και Amnesty International, και μέχρι σήμερα έχει υιοθετηθεί από πολλές οργανώσεις διεθνούς φήμης, όπως η Human Rights Watch και η Wikimedia Foundation.

Συστήματα τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διαφόρους τομείς, όπως η υγεία, η κοινωνική πρόνοια, η εκπαίδευση ή η αστυνόμευση. Η χρήση τους παρέχει τόσο ευκαιρίες όσο και προκλήσεις για τις κοινωνίες μας. Η παρούσα διακήρυξη αποσκοπεί στην θεμελίωση αρχών σε διεθνές επίπεδο οι οποίες θα διαφυλάττουν την προστασία των δικαιωμάτων της ισότητας και της μη διακριτικής μεταχείρισης κατά τη χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.

Συγκεκριμένα, τα δεδομένα πάνω στα οποία ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης βασίζει την ανάλυσή του, ενδέχεται να εμπεριέχουν προκαταλήψεις. Επομένως, τα συμπεράσματα ή οι αποφάσεις στις οποίες το εν λόγω σύστημα θα καταλήξει θα είναι και αυτές με τη σειρά τους προκατειλημμένες και μεροληπτικές. Η χρήση των νέων τεχνολογιών οποιασδήποτε φύσεως θα πρέπει να αποσκοπεί στην εξάλειψη των διακρίσεων και των ανισοτήτων και όχι στην διαιώνιση ή γιγάντωση τους.

Υπογράφοντας τη παρούσα Διακήρυξη η Homo Digitalis αναγνωρίζει την ανάγκη για θέσπιση αρχών σε διεθνές επίπεδο που θα διασφαλίζουν την αρχή της ισότητας και της ίσης μεταχείρισης κατά τη χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.

Οφείλουμε παράλληλα να τονίσουμε ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης συνδέονται με σημαντικές προκλήσεις όχι μόνο για τα δικαιώματα της ισότητας και της μη διακριτικής μεταχείρισης, αλλά και για μία σειρά άλλων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η ισότητα έναντι του νόμου, ο σεβασμός της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης, τα δικαιώματα του παιδιού και το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής και αμερόληπτου δικαστηρίου.

Οι κάτοικοι των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης απολαμβάνουν το υψηλότερο επίπεδο προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως. Τόσο οι διατάξεις του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όσο και η νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, θέτουν ένα πολύ υψηλό νομικό πλαίσιο προστασίας και συγκεκριμένες εγγυήσεις.

Το εν λόγω πλαίσιο θα πρέπει να επεκταθεί διεθνώς, προκειμένου οι νέες τεχνολογίες να υπηρετήσουν τις νομικές και ηθικές αρχές μας, και όχι να αποτελέσουν χείρα βοηθείας σε αυτούς που αποσκοπούν στη καταστρατήγησή τους.

Επιστολή της Homo Digitalis στη Βουλή των Ελλήνων με θέμα την πρόταση τροποποίησης  στο σχέδιο Νόμου για την Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα σε εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και ενσωμάτωση της Οδηγίας 2016/680/ΕΕ.

Στις 24 Απριλίου 2018 η Homo Digitalis απευθύνθηκε με επιστολή στο σύνολο των Ελλήνων βουλευτών, προτείνοντάς τους να προωθήσουν την υιοθέτηση διάταξης στο άρθρο 67 του Σχεδίου Νόμου για την Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η οποία θα προβλέπει ότι:

«οι μη κερδοσκοπικοί φορείς, οργανώσεις, σωματεία που έχουν συσταθεί και λειτουργούν νομίμως και στους καταστατικούς σκοπούς των οποίων περιλαμβάνεται η προστασία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των υποκειμένων των δεδομένων σε σχέση με τη προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα να έχουν το δικαίωμα, ανεξάρτητα από τυχόν ανάθεση του υποκειμένου των δεδομένων να ασκούν το δικαίωμα δικαστικής προσφυγής κατά υπευθύνου επεξεργασίας ή εκτελούντος την επεξεργασία».

Η πρόταση αυτή είναι απόλυτα σύμφωνη με τα όσα προβλέπονται στο άρθρο 80, παράγραφος 1 του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων (GDPR).

Η επιστολή κοινοποιήθηκε επίσης στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Α.Π.Δ.Π.Χ.) και στην Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (Α.Δ.Α.Ε).

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο της επιστολής εδώ.

Ιδρύθηκε η Homo Digitalis, η πρώτη Μη Κυβερνητική Οργάνωση στην Ελλάδα με αντικείμενο την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων στη ψηφιακή εποχή. Συνιδρυτές της, έξι νέοι νομικοί με ευρύ πεδίο εξειδίκευσης και όρεξη για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο.

Στόχος της Homo Digitalis είναι η καλύτερη δυνατή πληροφόρηση των Ελλήνων πολιτών για την ορθή χρήση του διαδικτύου, η προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους αλλά και η στήριξη τους σε περιπτώσεις υφιστάμενων παραβιάσεων. Μέσω των δράσεων της, η Homo Digitalis, ευελπιστεί αφενός να αφυπνίσει τους πολίτες σχετικά με τα ψηφιακά τους δικαιώματα και αφετέρου να αποτελέσει οργάνωση-σημείο αναφοράς για την προστασία τους στην Ελλάδα.

Δύο από τις πρώτες δράσεις της Ηοmo Digitalis σε αυτό το πλαίσιο, αποτελούν:

– η υποβολή έκθεσης στο Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) σχετικά με το “Δικαίωμα στην Ιδιωτική και Οικογενειακή Ζωή στην Ψηφιακή Εποχή”

– και η επιστολή προς την Βουλή των Ελλήνων αναφορικά με προτεινόμενη τροποποίηση στο σχέδιο νόμου για τη προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και ενσωμάτωση της Οδηγίας 2016/680/ΕΕ.

Καλούμε κάθε ενδιαφερόμενο να ανακαλύψει περισσότερα για την οργάνωση μας, είτε με μία περιήγηση στην παρούσα ιστοσελίδα, είτε στέλνοντας πιθανές ερωτήσεις και σχόλια στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@homodigitalis.gr.