Καταθέσαμε την αναφορά μας στην Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για το δικαίωμα στην εκπαίδευση, αναφορικά με τη χρήση ΤΝ στην εκπαίδευση
H Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για το δικαίωμα στην εκπαίδευση, κα. Farida Shaheed ετοιμάζει την επικείμενη έκθεσή της για την Γενική Συνέλευση των ΗΕ τον Οκτώβρη του 2024 για την προώθηση του δικαιώματος στην εκπαίδευση με βάση εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης.
Η Homo Digitalis, μετά και την ολοκλήρωση του tour στα σχολεία και τις συνομιλίες με εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς, θεωρεί πως η συμβολή της κοινωνίας των πολιτών με μία πρακτική ματιά στο ζήτημα αυτό είναι σημαντική!
Για τον λόγο αυτό καταθέσαμε ενώπιον της την αναφορά μας την Δευτέρα 27 Μαΐου. Ευχαριστούμε θερμά τους Αναστάσιο Αραμπατζή, Βίλη Καραγιώργου καθώς και την Λαμπρινή Γυφτοκώστα για τη σημαντική συμβολή τους στην σύνταξη και κατάθεση αυτής της αναφοράς!
Κοινή δήλωση 18 οργανώσεων σχετικά με τη Λευκή Βίβλο της ΕΕ με θέμα "Πώς να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες της Ευρώπης σε ψηφιακές υποδομές"
Η Homo Digitalis ενώνει τη φωνή της με την epicenter.works και άλλες 16 οργανώσεις, υποστηρίζοντας ένα ανοιχτό διαδίκτυο και μια ανταγωνιστική αγορά τηλεπικοινωνιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση!
Με τη κοινή μας δήλωσή εκφράζουμε τις ανησυχίες και τις παρατηρήσεις μας σχετικά με τις τρέχουσες συζητήσεις για το μέλλον του ρυθμιστικού πλαισίου του τομέα των τηλεπικοινωνιών της ΕΕ. Μετά τη δημοσίευση της Λευκής Βίβλου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με θέμα “Πώς να κυριαρχήσουν οι ανάγκες της Ευρώπης σε ψηφιακές υποδομές” (η “Λευκή Βίβλος”) και ενόψει του επικείμενου Συμβουλίου Τηλεπικοινωνιών της 21ης Μαΐου 2024, καλούμε τα κράτη μέλη της ΕΕ να υιοθετήσουν μια προσέγγιση που θα ενισχύει τον ανταγωνισμό των εταιριών και θα έχει στο κέντρο της προσοχής της τον καταναλωτή, και εκφράζουμε την έντονη διαφωνία μας για οποιεσδήποτε προτάσεις για πρόωρες και αδικαιολόγητες αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ στον τομέα των τηλεπικοινωνιών.
Ανησυχούμε ιδιαίτερα για το γεγονός ότι η Λευκή Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κάνει αναφορά σε προτεινόμενα μέτρα που θα οδηγούσαν σε μείωση του ανταγωνισμού και θα περιόριζαν τη διαθεσιμότητα προσιτών επιλογών για τους ευρωπαίους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις.
Ως εκ τούτου, εκφράζουμε τη λύπη μας για τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Λευκή Βίβλο και σε διάφορες δημόσιες δηλώσεις μετά τη δημοσίευσή της.
Καλούμε τους υπουργούς της ΕΕ να υιοθετήσουν μια προσέγγιση υπέρ του ανταγωνισμού, της θετικής καινοτομίας και με επίκεντρο τον καταναλωτή, αντιτιθέμενοι σθεναρά σε κάθε σενάριο πολιτικής που μπορεί να οδηγήσει σε νομική αβεβαιότητα και επιζήμιες συνέπειες για τους Ευρωπαίους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις και το ανοικτό διαδίκτυο.
Μπορείτε να διαβάσετε την κοινή μας δήλωση εδώ.
Καταθέσαμε σημαντικά ερωτήματα στην Υπ. Εσωτερικών, κα. Κεραμέως, για το έργο «Ανάπτυξη και λειτουργία εργαλείου για τον στρατηγικό προγραμματισμό στελέχωσης Δημοσίου τομέα με όρους τεχνητής νοημοσύνης» και τη πιλοτική εφαρμογή του σε 9 φορείς
Στις 15 Απριλίου η Homo Digitalis κατέθεσε ηλεκτρονική επιστολή ενώπιον της Υπουργού Εσωτερικών, κα. Κεραμέως, σχετικά με το έργο του Υπουργείου με τίτλο «Ανάπτυξη και λειτουργία εργαλείου για τον στρατηγικό προγραμματισμό στελέχωσης Δημοσίου τομέα με όρους τεχνητής νοημοσύνης».
Την επιστολή μας κοινοποιήσαμε στον Πρόεδρο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, κ. Μενουδάκο, καθώς και στον Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων του Υπουργείου Εσωτερικών κ. Θεοχάρη.
Πιο συγκεκριμένα, το εν λόγω έργο σχετίζεται με την ανάπτυξη και λειτουργία εργαλείου για το στρατηγικό προγραμματισμό του ανθρώπινου δυναμικού του δημοσίου τομέα με όρους τεχνητής νοημοσύνης και αφορά τους εξής άξονες:
– Δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου για τον στρατηγικό προγραμματισμό στελέχωσης (βέλτιστης κατανομής του υφιστάμενου αλλά και του νέου προσωπικού) του Δημοσίου Τομέα (συμπεριλαμβανομένων τεχνικών προδιαγραφών υλοποίησης και αναθεώρησης υφιστάμενων πλαισίων)
– Πιλοτική εφαρμογή σε 9 Φορείς του Δημοσίου και πιο συγκεκριμένα σε ΜΟΔ ΑΕ, ΑΑΔΕ, ΟΑΕΔ, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών “Γ. Γεννηματάς”, Δήμος Θεσσαλονίκης, Περιφέρεια Αττικής, Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού,
– Σχεδιασμός προγραμμάτων κατάρτισης για α) τους χρήστες και β) την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των δημοσίων υπαλλήλων, και
– Ανάπτυξη του αποθετηρίου γνώσεων των Δημοσίων Υπαλλήλων.
Σύμφωνα με σχετικές πληροφορίες που έχουν αναρτηθεί στον ιστότοπο του ΔΙΑΥΓΕΙΑ, αλλά και αρθρογραφία σε διάφορα ΜΜΕ, το Υπουργείο Εσωτερικών αποτελεί τον υπεύθυνο του έργου, ενώ έχει ήδη συμβληθεί με την εταιρία Deloitte για την εκπόνηση του. Mάλιστα με βάση το σχετικό χρονοδιάγραμμα, οι εργασίες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο.
Με την επιστολή της η Homo Digitalis αιτείται να πληροφορηθεί από την Υπουργό για μία σειρά από ερωτήματα αναφορικά τόσο με το νομικό πλαίσιο προστασίας προσωπικών δεδομένων (ν.4624/2019 – GDPR), όσο και σχετικά με το νομικό πλαίσιο χρήσης συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης από τον δημόσιο τομέα (ν.4961/2022), καθώς η πιλοτική εφαρμογή του έργου αναμένεται άμεσα στους 9 φορείς που αναφέρθηκαν ανωτέρω.
Συγκεκριμένα, θέσαμε με την επιστολή μας τα εξής ερωτήματα στην κα. Υπουργό:
- Είχε προχωρήσει το Υπουργείο Εσωτερικών σε εκπόνηση εκτίμησης αντικτύπου σχετικά με την προστασία δεδομένων πριν την διακήρυξη του έργου, σύμφωνα με τις αρχές της προστασίας προσωπικών δεδομένων «ήδη από τον σχεδιασμό» και «εξ ορισμού»;
- Έχει καταρτιστεί σχετική Εκτίμηση Αντικτύπου σχετικά με την προστασία δεδομένων ειδικά αναφορικά με την πιλοτική εφαρμογή της πλατφόρμας στους 9 φορείς του Δημοσίου;
- Εάν έχουν εκπονηθεί οι σχετικές Εκτιμήσεις, κρίνατε αναγκαίο να προχωρήσετε σε σχετική διαβούλευση με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα;
- Θεωρείτε τους 9 φορείς του Δημοσίου ως από κοινού υπεύθυνους επεξεργασίας μαζί με το Υπουργείο Εσωτερικών και εάν ναι, έχετε προχωρήσει στις σχετικές υποχρεώσεις όπως ορίζονται στο άρθρο 26 ΓΚΠΔ;
- Θα μπορούσατε να μας ενημερώσετε για τις σχετικές κατηγορίες προσωπικών δεδομένων, τους σκοπούς της επεξεργασίας για τους οποίους προορίζονται τα δεδομένα αυτά, καθώς και τη νομική βάση για την επεξεργασία που σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε.
- Θα μπορούσατε να μας υποδείξετε την ακριβή διεύθυνση στην οποία έχει αναρτηθεί η σύμβαση του Υπουργείου Εσωτερικών με την Deloitte προκειμένου να μελετήσουμε τις σχετικές διατάξεις που αυτή περιλαμβάνει, ειδικά αναφορικά με την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων;
- Τέλος, έχει το Υπουργείο Εσωτερικών προχωρήσει σε συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που ανακύπτουν από τις διατάξεις του ν.4961/2022, και συγκεκριμένα έχει εκπονηθεί κάποια αλγοριθμική εκτίμηση αντικτύπου (άρθρο 5), έχει προχωρήσει σε λήψη των αναγκαίων μέτρων διαφάνειας (άρθρο 6), έχει ο ανάδοχος του έργου εκπληρώσει τις σχετικές τους υποχρεώσεις (άρθρο 7), και έχει το υπουργείο τηρήσει σχετικό μητρώο (άρθρο 8) ενόψει της επικείμενης πιλοτικής χρήσης του συστήματος;
Μεγάλη Επιτυχία: Η ΑΠΔΠΧ επέβαλε στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου πρόστιμο 175.000 ευρώ για τα συστήματα Κένταυρος και Υπερίων - το μεγαλύτερο πρόστιμο που έχει δεχθεί πότε δημόσιος οργανισμός για τις διατάξεις του GDPR
Δύο χρόνια πριν, τον Φλεβάρη του 2022, η Homo Digitalis είχε καταθέσει σε συνεργασία με τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και HIAS Ελλάδος, καθώς και την ακαδημαϊκό Νιόβη Βάβουλα καταγγελία κατά του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου για τα συστήματα «Κένταυρος» και «Υπεριών» στις δομές υποδοχής και φιλοξενίας αιτούντων άσυλο.
Σήμερα, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα εντοπίζει σημαντικές παραβάσεις του GDPR στην υπόθεση αυτή από το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και αποφασίζει να του επιβάλει το πρόστιμο των 175.000 ευρώ, το υψηλότερο που έχει ποτέ επιβάλει κατά δημοσίου φορέα.
Η λεπτομερής ανάλυση της ΑΠΔΠΧ υπογραμμίζει τις σημαντικότατες ελλείψεις στις οποίες είχε υποπέσει το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου στο πλαίσιο της εκπόνησης μίας ολοκληρωμένης και συνεκτικής Εκτίμησης Αντικτύπου σχετικά με την προστασία δεδομένων, ενώ καταδεικνύει τις σημαντικές παραβιάσεις του GDPR που εντοπίζονται και αφορούν σε μεγάλο αριθμό υποκειμένων τα οποία έχουν πραγματική δυσχέρεια στη δυνατότητα άσκησης των δικαιωμάτων τους.
Παρά το γεγονός ότι η ΑΠΔΠΧ παραμένει υποστελεχωμένη, με μειωμένο προϋπολογισμό, ενώ φλέρταρε και με τον κίνδυνο παντελούς αδυναμίας στέγασης ακόμη, καταφέρνει με νύχια και με δόντια να εκπληρώνει την αποστολή της και να συντηρεί την εμπιστοσύνη των πολιτών στις Ανεξάρτητες Αρχές. Μένει να δούμε πόσο θα αντέξει, εάν η πολιτεία δεν σταθεί αρωγός στο έργο της.
Φυσικά, τίποτα δεν τελειώνει εδώ. Ένα υψηλό πρόστιμο δεν σημαίνει από μόνο του τίποτα. Πρέπει το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου να συμμορφωθεί εντός των ερχόμενων τριών μηνών. Πάντως, η απόφαση μας δικαιώνει και μας δίνει τη δύναμη να συνεχίσουμε τις δράσεις μας στον τομέα της προστασίας συνόρων, προκειμένου να προστατέψουμε τα δικαιώματα των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων που βρίσκονται στο στόχαστρο ιδιαίτερα παρεμβατικών τεχνολογιών.
Μπορείτε να διαβάσετε το σχετικό Δελτίο Τύπου μας εδώ.
Μπορείτε να διαβάσετε την Απόφαση 13/2024 στην ιστοσελίδα της Αρχής, εδώ.
Αίτηση πρόσβασης σε προσωπικά δεδομένα που είναι αποθηκευμένα από την Europol: Ένας οδηγός
Η Europol είναι ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου.
Κύρια αποστολή της είναι να λαμβάνει, να ανταλλάσσει και να αναλύει πληροφορίες και δεδομένα που λαμβάνει από τις εθνικές αστυνομικές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ, διεθνείς οργανισμούς όπως η Ιnterpol, τρίτες χώρες και ιδιωτικές εταιρείες. Αυτό γίνεται με σκοπό την υποστήριξη των εθνικών αρχών επιβολής του νόμου “στην πρόληψη και καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας και άλλων μορφών σοβαρού εγκλήματος”.
Οι εξουσίες της Europol όμως ενισχύονται συνεχώς την τελευταία δεκαετία, γεγονός που έχει οδηγήσει στο να διαδραματίζει ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο στις αστυνομικές δραστηριότητες και επιχειρήσεις. Αυτό περιλαμβάνει την επεξεργασία δεδομένων σχετικά με πολιτικές δραστηριότητες, επιβάτες ταξιδιών, καθώς και υπηκόους τρίτων χωρών.
Ο παρών οδηγός απευθύνεται σε ακτιβιστές, δικηγόρους και όλα τα ενδιαφερόμενα άτομα που επιθυμούν να έχουν πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα τα οποία τυγχάνουν επεξεργασίας από την Europol και αφορούν τους ίδιους ή τους πελάτες τους. Ο οδηγός παρέχει μια σύντομη επισκόπηση του σχετικού πολιτικού πλαισίου, καθώς επίσης και συμβουλές και πληροφορίες αναφορικά με τη διαδικασία αίτησης πρόσβασης σε προσωπικά δεδομένα, σχετικές πηγές και ένα υπόδειγμα αίτησης.
Αυτός ο οδηγός δημιουργήθηκε από τον Romain Lanneau, Statewatch (romain@statewatch.org) και την Chloé Berthélémy, EDRi (chloe.berthelemy@edri.org) με τη συμβολή των Chris Jones (Statewatch), Jesper Lund (IT-Pol), Caterina Rodelli (Access Now) και Laure Baudrihaye. Μεταφράστηκε στα ελληνικά από την ομάδα της Homo Digitalis αφιλοκερδώς.
Μπορείτε να διαβάσετε τον οδηγό σε άλλες γλώσσες εδώ.
Νέα μας δράση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Προσωπικών δεδομένων για την υπόθεσή του και το Pay Or Okay μοντέλο της Meta
Την περασμένη Πέμπτη, 7 Μαρτίου, μαζί με την European Digital Rights και άλλες σημαντικές οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών καταθέσαμε Ανοιχτή Επιστολή στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων (ΕΣΠΔ – European Data Protection Board) σχετικά με το #PayOrOkay μοντέλο της Meta.
Καλούμε το ΕΣΠΔ με την γνωμοδότησή του να καταδικάζει αυτά τα εμπορικά μοντέλα συνδρομών που επιτρέπουν σε όσους έχουν τα χρήματα να πληρώσουν για τον σεβασμό της ιδιωτικής τους ζωής και σε όσους όχι να αποτελέσουν έρμαιο των αδηφάγων πρακτικών συλλογής προσωπικών δεδομένων των μεγάλων εταιριών τεχνολογίας.
Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά την επιστολή μας εδω. Αυτή αποτελεί τη δεύτερη σχετική δράση της Homo Digitalis κατά του μοντέλου Pay or Okay της Meta σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Κοινή μας δράση για τις νομοθετικές πρωτοβουλίες αναφορικά με το Digital Euro & το Right to Cash
Στα τέλη Φεβρουαρίου μαζί με την epicenter.works, την European Digital Rights και άλλες σημαντικές οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, είχαμε στείλει επιστολή στους Ευρωβουλευτές που έχουν ρόλο εισηγητών και σκιωδών εισηγητών στις δέσμες μέτρων για το Ψηφιακό Ευρώ (#DigitalEuro) και To Δικαίωμα στη Χρήση Μετρητών (#RightToCash).
Παρά το γεγονός οτι και τα δύο προτεινόμενα νομοθετήματα αποτελούν μέρος του ίδιου νομοπαρασκευαστικού πακέτου, βλέπουμε οτι οι σχετικές διαπραγματεύσεις κινούνται σε δύο διαφορετικές ταχύτητες!
Με τις ευρωεκλογές να πλησιάζουν και την αβεβαιότητα να κυριαρχεί αναφορικά με τη προτεινόμενη νομοθεσία για το Ψηφιακό Ευρώ και τις προκλήσεις που ανακύπτουν με τα τεχνικά χαρακτηριστικά αυτού, καλούμε τους Ευρωβουλευτές να διαχωρίσουν τις δύο αυτές προτάσεις νομοθεσίας, προκειμένου να αφιερώσουν τον αναγκαίο χρόνο για την επίλυση των προβλημάτων που έχουν εντοπιστεί και αναδειχθεί από ακαδημαϊκούς, και άλλους ειδικούς στον τομέα.
Μπορείτε να δείτε την κοινή επιστολή μας εδώ.
Δημοσιεύθηκε κοινή έρευνά μας για την ασφάλεια και την ιδιωτικότητα των παιδιών στο διαδίκτυο
Η YouGov, η Humankind Research και η Homo Digitalis πραγματοποίησαν έρευνα για την διαδικτυακή ασφάλεια και την ιδιωτικότητα των παιδιών στην Ελλάδα, η οποία καταδεικνύει υψηλά επίπεδα ανησυχίας μεταξύ ενηλίκων και νέων.
-Τί ποσοστό των Ελλήνων ανησυχούν για την ιδιωτικότητα των παιδιών στο διαδίκτυο;
-Πιστεύουν ότι τα παιδιά έχουν ελάχιστο έλεγχο στον τρόπο συλλογής και χρήσης των δεδομένων τους;
-Ποιοι πιστεύουν οι Έλληνες ότι είναι πρωτίστως υπεύθυνοι για την προστασία των παιδιών στο διαδίκτυο;
Στην έρευνα αναδεικνύεται ακόμα η κρίσιμη ανάγκη επένδυσης στην ευαισθητοποίηση των Ελλήνων πολιτών, ενήλικων και μη, σε θέματα ιδιωτικότητας, προστασίας και ασφάλειας στο διαδίκτυο.
Μπορείτε να βρείτε την έρευνα και να μάθετε περισσότερα για τα αποτελέσματά της:
5+ χρόνια GDPR: Η Homo Digitalis σχολιάζει για την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (General Data Protection Regulation – GDPR) ψηφίστηκε το 2016, ενώ ξεκίνησε να εφαρμόζεται στις 25 Μαϊου 2018.
Αποτελεί το βασικό νομοθέτημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία του δικαιώματος στην προστασία προσωπικών δεδομένων. Θεωρείται ως το πιο πετυχημένο νομοθέτημα για το συγκεκριμένο θέμα διεθνώς, με πολλά κράτη να χρησιμοποιούν τον GDPR ως βάση για τη δημιουργία δικής τους νομοθεσίας προστασίας προσωπικών δεδομένων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε όλα τα ενδιαφερομένα μέρη (δημόσιους φορείς, ιδιωτικές εταιρείες, κρατικές αντιπροσωπείες, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, πολίτες, κλπ.) να παρέχουν σχόλια σχετικά με την εφαρμογή του GDPR καθ’όλα αυτά τα χρόνια.
Τα σχόλια θα χρησιμοποιηθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη σύνταξη έκθεσης με στόχο την αξιολόγηση της εφαρμογής του GDPR και την πιθανή βελτίωσή του. Η έκθεση αυτή αναμένεται να δημοσιευθεί στα μέσα του 2024. Η Homo Digitalis συμμετείχε ενεργά στην παροχή σχολίων. Μπορείτε να διαβάσετε συγκεντρωμένα τα σχόλια της Homo Digitalis εδώ.
Ευχαριστούμε θερμά τα μέλη μας Χρήστο Ζαγγανά, Αυγή Σαουλίδου, Δανάη Σκεύη και Κωνσταντίνο Κακαβούλη για τη συμμετοχή τους σε αυτή τη διαδικασία!