Ανακοινώνουμε την ίδρυση του δικτύου “Pega-Coalition”.
Από κοινού με τις οργανώσεις Data Rights, Irídia – Centre per la Defensa dels Drets Humans, Társaság a Szabadságjogokért – Hungarian Civil Liberties Union, Gesellschaft für Freiheitsrechte e.V., Fundacja Panoptykon και Share Foundation ανακοινώσαμε σήμερα στις Βρυξέλλες το δίκτυο “Pega-Coalition”.
To δίκτυο αποσκοπεί στον συντονισμό νομικών ενεργειών, καθώς και ενεργειών συνηγορίας κατά λογισμικών κατασκοπείας τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και σε εθνικό, στις χώρες δραστηριοποίησης των οργανώσεων μας, δηλαδή Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Πολωνία, Σερβία και Ισπανία.
Ήδη έχουμε συνεργαστεί με τις οργανώσεις σε σχετικές νομικές ενέργειες όπως την επιτυχή κατάθεση μίας παρέμβασης amicus curiae στην υπόθεση Brejza and Others v. Poland (applications nos. 27830/23) ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου τον Φεβρουάριο του 2025.
Θυμίζουμε ότι η Ελληνική Κυβέρνηση, στο πλαίσιο των Άρθρων 13 & 47 του Ν. 5002/2022 , για περισσότερο από ένα χρόνο τώρα προετοιμάζει σχετικό Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για τη σύναψη συμβάσεων εκ μέρους κρατικών δομών για την προμήθεια λογισμικών ή συσκευών παρακολούθησης. Στις 19/6/2025 ενημερωθήκαμε από την ΑΠΔΠΧ, σε συνέχεια ερωτήματός μας, οτι η ΑΠΔΠΧ έχει λάβει το εν λόγω Σχ. Π.Δ. και ζήτησε περεταίρω διευκρινίσεις τις οποίες και αναμένει.
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για το δίκτυό “Pega-Coalition” εδώ.
I HAVE RIGHTS και Homo Digitalis δημοσιεύουν μελέτη για την κατάσταση που επικρατεί Κλειστή Ελεγχόμενή Δομή (ΚΕΔ) Σάμου έναν χρόνο μετά το πρόστιμο της ΑΠΔΠΧ για ΚΕΝΤΑΥΡΟ και ΥΠΕΡΙΩΝΑ
Το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου συνεχίζει να παραβιάζει τα δικαιώματα προστασίας δεδομένων των αιτούντων άσυλο στο Κλειστή Ελεγχόμενή Δομή (ΚΕΔ) Σάμου, όπως επισημαίνουν οι οργανώσεις I Have Rights και Homo Digitalis σε έκθεση που δημοσιεύθηκε σήμερα.
Η έκθεση με τίτλο «Ποτέ δεν μας λένε τίποτα»: Συνεχιζόμενες Παραβιάσεις Δικαιωμάτων Δεδομένων στο ΚΕΔ Σάμου αναλύει την εφαρμογή της εντολής συμμόρφωσης που εξέδωσε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) τον Απρίλιο του 2024. Σε αυτή τη ιστορική απόφαση, η ΑΠΔΠΧ έκρινε ότι η χρήση τεχνολογιών επιτήρησης από το Υπουργείο σε δομές υποδοχής ανά την Ελλάδα, περιλαμβανομένων βιομετρικών συστημάτων πρόσβασης και εργαλείων επιτήρησης, δεν ήταν σύμφωνη με τη νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία των προσωπικών δεδομένων (GDPR). Δέκα μήνες μετά τη λήξη της προθεσμίας συμμόρφωσης, τον Ιούλιο του 2024, η έκθεση διαπιστώνει ότι το Υπουργείο δεν έχει συμμορφωθεί με την εντολή.
«Οι συνεχιζόμενες παραβιάσεις δικαιωμάτων προστασίας δεδομένων στο ΚΕΔ Σάμου είναι ενδεικτικές ενός συστήματος όπου ο έλεγχος και η επιτήρηση υπερισχύουν των δικαιωμάτων όσων αναζητούν προστασία», δήλωσε η Réka Rebeka Rósa, Νομική Συντονίστρια της I Have Rights. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να ασκήσει πίεση στις ελληνικές αρχές ώστε να αντιμετωπίσουν αυτές τις σοβαρές παραβιάσεις. Διαφορετικά, αυτές οι παραβιάσεις κινδυνεύουν να αποτελέσουν πρότυπο για περαιτέρω (ψηφιακή) καταπάτηση δικαιωμάτων ανθρώπων σε κίνηση σε όλη την Ευρώπη».
Το ΚΕΔ Σάμου άνοιξε τον Σεπτέμβριο του 2021, ως η πρώτη από τις πέντε πλέον υφιστάμενες δομές στην Ελλάδα, στο πλαίσιο συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ελληνικής Κυβέρνησης το 2020. Από την έναρξη λειτουργίας του, ΜΚΟ, διεθνείς εμπειρογνώμονες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άνθρωποι που κρατούνται στη δομή εκφράζουν συνεχείς ανησυχίες για τις πρακτικές έμμεσης κράτησης, και τις ανεπαρκείς συνθήκες διαβίωσης.
Οι ανησυχίες αυτές επιτείνονται από την παντελή έλλειψη διαφάνειας στη διαδικασία ασύλου στην Ελλάδα και το αδιαφανές σύστημα επιτήρησης στο ΚΕΔ Σάμου. Όπως εξήγησε ένας εξυπηρετούμενος σχετικά με τη συλλογή βιομετρικών δεδομένων:
«Όχι, κανείς δεν μου το εξηγεί. Μόνο παίρνουν δακτυλικά αποτυπώματα και μας μετακινούν από μέρος σε μέρος, και το κάνουμε χωρίς να ξέρουμε γιατί. Δεν υπάρχει κανείς να εξηγήσει τι συμβαίνει».
Η Ελλάδα έχει νομική και ηθική υποχρέωση να διασφαλίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα και τα δικαιώματα προστασίας δεδομένων των αιτούντων άσυλο, όπως αυτά κατοχυρώνονται στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και στον GDPR. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, και ειδικότερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεδομένου του κομβικού της ρόλου στον σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση, τη λειτουργία και την παρακολούθηση των ΚΕΔ στην Ελλάδα, φέρει ευθύνη να διασφαλίσει την πλήρη τήρηση αυτών των προτύπων.
«Η διαρκής έλλειψη συμμόρφωσης με τον GDPR, σε ό,τι αφορά τη διαφάνεια και τη λογοδοσία στη χρήση των συστημάτων επιτήρησης Κένταυρος και Ύπερίων στο ΚΕΔ Σάμου, αντικατοπτρίζει μια ανησυχητική υποβάθμιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Με το να μην τηρεί ούτε τις βασικές απαιτήσεις προστασίας δεδομένων στην πράξη, το Υπουργείο Μετανάστευσης ενισχύει μια επικίνδυνη τάση διαχείρισης των συνόρων με όρους επιτήρησης, που απανθρωποποιεί τους ανθρώπους σε μετακίνηση», δήλωσε ο Λευτέρης Χελιουδάκης, Εκτελεστικός Διευθυντής της Homo Digitalis.
Μπορείτε να διαβάσετε τη μελέτη εδώ.
Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η συμμετοχή μας στο πάνελ "AI, Ηθική & Οικογένεια" στην εκδήλωση του Οργανισμού Λεοντείων Σχολών
Άλλη μία στιγμή υπερηφάνειας! Ο συνιδρυτής μας Στέφανος Βιτωράτος, και partner στη νομική εταιρεία Digital Law Experts (DLE), συμμετείχε την προηγούμενη εβδομάδα στο συνέδριο #LeonteiosAI – Διαμορφώνοντας τον κόσμο της εκπαίδευσης, που πραγματοποιήθηκε στο εμβληματικό Μουσείο Ακρόπολης, ως απόφοιτος της Λεοντείου Σχολής Αθηνών και μέλος της Επιτροπής LeonteiosAI!
Ο Στέφανος συνέβαλε ενεργά στην πρωτοβουλία για την ένταξη της Τεχνητής Νοημοσύνης (#AI) στη διδακτική διαδικασία του σχολείου.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στους διοργανωτές και τα μέλη της επιτροπής για τη συγκρότηση μιας τόσο εμπνευσμένης και προοδευτικής ομάδας επαγγελματιών.
Η Homo Digitalis συμμετέχει στο πάνελ "AI, Ηθική & Οικογένεια" στην εκδήλωση για την Τεχνητή Νοημοσύνη του Οργανισμού Λεοντείων Σχολών
Η Homo Digitalis έχει τη μεγάλη χαρά να δίνει το παρόν στο πάνελ “AI, Ηθική & Οικογένεια” στην εκδήλωση του Οργανισμού Λεοντείων Σχολών με τίτλο “LeonteiosAI-Διαμορφώνοντας το μέλλον της μάθησης”.
Ο Στέφανος Βιτωράτος, Συνιδρυτής της Homo Digitalis και Partner της Δικηγορικής Εταιρίας Digital Law Experts (DLE) μας εκπροσωπεί εκεί.
Στους συνομιλητές μας στο πάνελ συμπεριλαμβάνονται εκπρόσωποι σημαντικών φορέων, συμπεριλαμβανομένης της Υπουργού Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, κας. Δόμνα Μιχαηλίδου,
Η εκδήλωση θα λάβει χώρα στο Μουσείο Ακρόπολης (Αμφιθέατρο “Δημήτριος Παντερμαλής”) στις 8 Απριλίου 2025.
Από την Απόκρυψη στη Διαφάνεια: Η Πενταετής Μάχη για τη Δημοσίευση των Αποφάσεων της ΕΛ.ΑΣ. για χρήση φορητών καμερών
Οι στρατηγικές νομικές δράσεις απαιτούν χρόνο, αλλά τα αποτελέσματά τους ωφελούν το σύνολο της κοινωνίας, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς.
Τον Δεκέμβριο του 2020, η Homo Digitalis, σε συνεργασία με τους Reporters United και The Press Project, απευθύνθηκε στον τότε Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας, ζητώντας πρόσβαση στις αποφάσεις λειτουργίας drones και άλλων φορητών καμερών σε δημόσιους χώρους, όπως προβλέπει το άρθρο 12 του Προεδρικού Διατάγματος 75/2020. Παρά τη νομική υποχρέωση για δημόσια ανάρτηση αυτών των αποφάσεων, η ΕΛ.ΑΣ. αρνήθηκε να παράσχει πρόσβαση, παραβλέποντας τη διαφάνεια που επιβάλλει η νομοθεσία.
Λίγους μήνες αργότερα, τον Μάιο του 2021, καταθέσαμε καταγγελία από κοινού ενώπιον της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) για την επανειλημμένη μη συμμόρφωση της ΕΛ.ΑΣ. με τη νομοθεσία – τουλάχιστον 67 φορές μέσα σε λίγους μήνες. Η ΑΠΔΠΧ ξεκίνησε σχετική έρευνα, εξετάζοντας τη νομιμότητα της πρακτικής αυτής.
Στις αρχές του 2024, καταθέσαμε αίτημα πρόσβασης σε έγγραφα της ΑΠΔΠΧ, με σκοπό να ενημερωθούμε για την πορεία της έρευνας. Από την αλληλογραφία μεταξύ ΕΛ.ΑΣ. και ΑΠΔΠΧ, προέκυψε ότι, ακόμα και τον Μάρτιο του 2024, η ΕΛ.ΑΣ. συνέχιζε να υποστηρίζει πως το ΠΔ 75/2020 δεν την υποχρεώνει στη δημοσίευση των αποφάσεων λειτουργίας των καμερών, παρά την αντίθετη άποψη της ΑΠΔΠΧ.
Χθες, στο πλαίσιο σχετικού ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Γιάννη Μπαζαίου και της Εφημερίδας των Συντακτών, πληροφορηθήκαμε για πρώτη φορά ότι σχετική απόφαση χρήσης φορητών συστημάτων είχε αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ. Πράγματι, με μία αναζήτηση εκεί διαπιστώθηκε ότι από τις 17 Φεβρουαρίου 2025 και έπειτα, η ΕΛ.ΑΣ. άλλαξε την πρακτική της και ξεκίνησε να δημοσιεύει τις αποφάσεις αυτές, όπως προβλέπει ο νόμος. Το ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε σήμερα και βρίσκεται διαθέσιμο εδώ.
Από την αρχική άρνηση της ΕΛ.ΑΣ. το 2020, χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να επιτευχθεί αυτή η αλλαγή. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την τελική απόφαση της ΑΠΔΠΧ και την ολοκλήρωση της έρευνάς της, που θα θέσουν ένα οριστικό πλαίσιο στη διαφάνεια και τη λογοδοσία των αρχών.
Υπογράφουμε κοινή επιστολή οργανώσεων της ΚτΠ για το AI Summit και την προστασία του περιβάλλοντος
Λίγο πριν από τη Σύνοδο Δράσης για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ Summit) στη Γαλλία, περισσότερες από 100 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών από όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Homo Digitalis, απευθύνουν ένα επείγον μήνυμα προς τις κυβερνήσεις και τους ηγέτες της βιομηχανίας: Το περιβαλλοντικό και ανθρώπινο κόστος της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι υπερβολικά υψηλό – χρειάζονται άμεσες δράσεις.
Οι 5 βασικές μας διεκδικήσεις:
–Κατάργηση των ορυκτών καυσίμων
–Περιορισμός της υπολογιστικής κατανάλωσης
–Διασφάλιση υπεύθυνων αλυσίδων εφοδιασμού
–Ενίσχυση της δίκαιης συμμετοχής
–Προώθηση ουσιαστικής διαφάνειας
Ήρθε η ώρα η Τεχνητή Νοημοσύνη να γίνει βιώσιμη, δίκαιη και υπόλογη.
Διαβάστε τις πλήρεις απαιτήσεις μας αναλυτικά εδώ.
Μπορείτε να υπογράψετε τη κοινή δήλωση εδώ.
Δηλώσεις της Ηοmo Digitalis σε άρθρο των Reporters United, Investigate Europe & ΕφΣυν για την ΑΙ Act
Μετά την έρευνα και τις σχετικές αποκαλύψεις στις οποίες προχώρησαν την περασμένη εβδομάδα οι Reporters United, Investigate Europe και Η Εφημερίδα των Συντακτών αναφορικά με τις τριμερείς διασκέψεις για την ΑΙΑct και την αρνητική στάση της Ελληνικής Κυβέρνησης για τις δικλείδες ασφαλείας για τη βιομετρική ταυτοποίηση σε ύστερο χρόνο, σήμερα σε νέο ρεπορτάζ η δημοσιογράφος Ευρυδίκη Μπερσή αναδεικνύει πως οι διάφοροι κρατικοί φορείς, παραβιάζουν συστηματικά εδώ και χρόνια τις δικλείδες ασφαλείας που η ευρωπαϊκή νομοθεσία προστασίας προσωπικών δεδομένων προβλέπει για τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που ήδη χρησιμοποιούνται στη χώρα μας.
Ευχαριστούμε θερμά τη δημοσιογράφο για το ενδιαφέρον στις σχετικές δράσεις μας και τη δυνατότητα να παραχωρήσουμε κάποια σύντομα σχετικά σχόλια αναφορικά με τις προκλήσεις που έχουμε εντοπίσει και την έλλειψη συμμόρφωσης που διαφαίνεται διαχρονικά. Στις δηλώσεις μας εκπροσώπησε o Λευτέρης Χελιουδάκης.
Μάλιστα, στο πλαίσιο της έρευνάς των δημοσιογράφων, έχει ήδη κατατεθεί και αίτημα πρόσβασης σε πληροφορίες με το οποίο η Ελληνική Κυβέρνηση καλείται να δημοσιοποιήσει τα έγγραφα με τις θέσεις της στις τριμερείς διασκέψεις!
Μπορείτε να διαβάσετε το σχετικό άρθρο αλλά και την αναλυτική τους έρευνα εδώ.
Ενώ οι τριμερείς διασκέψεις σε επίπεδο ΕΕ συνεχίζονται στο πλαίσιο του προτεινόμενου κανονισμού για τη θέσπιση πρόσθετων διαδικαστικών κανόνων σχετικά με την επιβολή του GDPR, μαζί με την European Digital Rights και άλλες 34 οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών ενώνουμε τις φωνές μας σε μία ανοιχτή επιστολή προς τους νομοθέτες!
⚖️ Τους καλούμε να δώσουν προτεραιότητα σε ισχυρούς μηχανισμούς επιβολής, που θα διασφαλίζουν ότι τα άτομα μπορούν να ασκούν ουσιαστικά τα δικαιώματά τους, ενώ υπογραμμίζουμε τις συστημικές αδυναμίες που ενυπάρχουν στην επιβολή των διατάξεων του GDPR.
Διαβάστε την ανοιχτή επιστολή (EN) εδώ.