Από την Απόκρυψη στη Διαφάνεια: Η Πενταετής Μάχη για τη Δημοσίευση των Αποφάσεων της ΕΛ.ΑΣ. για χρήση φορητών καμερών
Οι στρατηγικές νομικές δράσεις απαιτούν χρόνο, αλλά τα αποτελέσματά τους ωφελούν το σύνολο της κοινωνίας, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς.
Τον Δεκέμβριο του 2020, η Homo Digitalis, σε συνεργασία με τους Reporters United και The Press Project, απευθύνθηκε στον τότε Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας, ζητώντας πρόσβαση στις αποφάσεις λειτουργίας drones και άλλων φορητών καμερών σε δημόσιους χώρους, όπως προβλέπει το άρθρο 12 του Προεδρικού Διατάγματος 75/2020. Παρά τη νομική υποχρέωση για δημόσια ανάρτηση αυτών των αποφάσεων, η ΕΛ.ΑΣ. αρνήθηκε να παράσχει πρόσβαση, παραβλέποντας τη διαφάνεια που επιβάλλει η νομοθεσία.
Λίγους μήνες αργότερα, τον Μάιο του 2021, καταθέσαμε καταγγελία από κοινού ενώπιον της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) για την επανειλημμένη μη συμμόρφωση της ΕΛ.ΑΣ. με τη νομοθεσία – τουλάχιστον 67 φορές μέσα σε λίγους μήνες. Η ΑΠΔΠΧ ξεκίνησε σχετική έρευνα, εξετάζοντας τη νομιμότητα της πρακτικής αυτής.
Στις αρχές του 2024, καταθέσαμε αίτημα πρόσβασης σε έγγραφα της ΑΠΔΠΧ, με σκοπό να ενημερωθούμε για την πορεία της έρευνας. Από την αλληλογραφία μεταξύ ΕΛ.ΑΣ. και ΑΠΔΠΧ, προέκυψε ότι, ακόμα και τον Μάρτιο του 2024, η ΕΛ.ΑΣ. συνέχιζε να υποστηρίζει πως το ΠΔ 75/2020 δεν την υποχρεώνει στη δημοσίευση των αποφάσεων λειτουργίας των καμερών, παρά την αντίθετη άποψη της ΑΠΔΠΧ.
Χθες, στο πλαίσιο σχετικού ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Γιάννη Μπαζαίου και της Εφημερίδας των Συντακτών, πληροφορηθήκαμε για πρώτη φορά ότι σχετική απόφαση χρήσης φορητών συστημάτων είχε αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ. Πράγματι, με μία αναζήτηση εκεί διαπιστώθηκε ότι από τις 17 Φεβρουαρίου 2025 και έπειτα, η ΕΛ.ΑΣ. άλλαξε την πρακτική της και ξεκίνησε να δημοσιεύει τις αποφάσεις αυτές, όπως προβλέπει ο νόμος. Το ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε σήμερα και βρίσκεται διαθέσιμο εδώ.
Από την αρχική άρνηση της ΕΛ.ΑΣ. το 2020, χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να επιτευχθεί αυτή η αλλαγή. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την τελική απόφαση της ΑΠΔΠΧ και την ολοκλήρωση της έρευνάς της, που θα θέσουν ένα οριστικό πλαίσιο στη διαφάνεια και τη λογοδοσία των αρχών.
Τι συμβαίνει με τις 1000 φορητές smart policing συσκευές της ΕΛ.ΑΣ. 5 χρόνια μετά την καταγγελία μας ενώπιον της ΑΠΔΠΧ;
Τι συμβαίνει με τις 1000 φορητές συσκευές της Ελληνικής Αστυνομίας του προγράμματος Smart Policing που κάνουν χρήση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης και κόστισαν 4 εκατ. ευρώ (spoiler alert: δεν ειναι καλά τα νέα);
H δημοσιογράφος Ευτυχία Σουφλερή γράφει ένα λεπτομερές άρθρο για το NEWS247.gr (THE MAGAZINE) ρίχνοντας φως στην υπόθεση, υπογραμμίζοντας τις σημαντικές σχετικές δράσεις της Homo Digitalis ήδη από το 2019! Δηλώσεις για την οργάνωσή μας παραχώρησε ο Εκτελεστικός Διευθυντής μας, Λευτέρης Χελιουδάκης.
Συγκεκριμένα, σημαντικές αποκαλύψεις βλέπουν το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά! Η ΕΛ.ΑΣ. με βάση το ρερπορτάζ και ενώ δεν υπάρχει κανένας νόμος που να της το επιτρέπει, μεταξύ άλλων:
– αναφέρει ότι χρησιμοποιεί επιχειρησιακά τις συσκευές ήδη από το 2021, παρά το γεγονός οτι η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα την ερευνά από τον Αύγουστο του 2020 έως και σήμερα σχετικά,
-επιβεβαιώνει πως κάνει πλήρη χρήση και των δυνατοτήτων βιομετρικής επεξεργασίας των συσκευών αυτών(αναγνώριση προσώπων, αναγνώριση αποτυπωμάτων), και
-επικυρώνει τα όσα περιγράφονταν στο τεύχος τεχνικών προδιαγραφών του 2018, ότι δηλαδή χρησιμοποιεί τις συσκευές για “προληπτική αστυνόμευση”, με τα στοιχεία που συλλέγονται να μπορούν να αξιοποιηθούν μελλοντικά για την εξαγωγή συσχετισμών, συμπερασμάτων και προβλέψεων μέσω διαδικασίας ανάλυσης.
Αναμένουμε την Απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ), και την ολοκλήρωση της έρευνάς της που πλέον έχει συμπληρώσει περισσότερα από 4 χρόνια και 7 μήνες (εκκίνησε τον Αύγουστο του 2020), καθώς οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και οι κίνδυνοι για τη Δημοκρατία και τη Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είναι άκρως υψηλοί!
Ευχαριστούμε τη δημοσιογράφο για το ενδιαφέρον της στις δράσεις μας! Μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο εδώ.
4 εκατομμύρια ευρώ ξόδεψε η ΕΛ.ΑΣ. για να κόβει κλήσεις Κ.Ο.Κ.
Πίσω στο 2019, ξεκινήσαμε μία από τις πρώτες μας δράσεις στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, φέρνοντας στο φως το πρόγραμμα Smart Policing της Ελληνικής Αστυνομίας με την Intracom-Telecom.
Σκοπός του; Η αγορά 1.000 φορητών συσκευών που θα επέτρεπαν λειτουργίες αναγνώρισης προσώπου, αποτυπωμάτων, εγγράφων και πινακίδων σε αστικά κέντρα κατά τη διάρκεια αστυνομικών ελέγχων.
Κινηθήκαμε άμεσα, και ζητήσαμε τον Μάρτιο του 2020 από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων να ερευνήσει την υπόθεση, καθώς κατά την νομική μας ανάλυση, η επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων στο πλαίσιο χρήσης των συσκευών δεν θα ήταν νόμιμη.
Από τον Αύγουστο του 2020, η Αρχή ερευνά την υπόθεση, το Κράτος πλήρωσε τα 4 εκατομμύρια ευρώ, και η εταιρία παρέδωσε τις συσκευές στην ΕΛ.ΑΣ. Η τελευταία εξέλιξη ήταν τον Οκτώβριο του 2024, όταν η ΕΛ.ΑΣ. αποφάσισε ξεκινώντας από το πρώτο τρίμηνο του 2025 να χρησιμοποιεί τις λειτουργίες αναγνώρισης εγγράφων/πινακίδων των συσκευών για να βεβαιώνει παραβάσεις του Κ.Ο.Κ.
Χαιρόμαστε που η άμεση κινητοποίηση μας, και η έρευνα της ΑΠΔΠΧ έβαλε στον πάγο τη χρήση των παρεμβατικών λειτουργιών αναγνώρισης προσώπου και αποτυπωμάτων των συσκευών αυτών, αλλά πρέπει άμεσα να δημοσιευθεί η σχετική απόφαση της Αρχής σχετικά.
Τα 4,5 χρόνια έρευνας της ΑΠΔΠΧ, φανερώνουν επίσης οτι η πολιτεία πρέπει να στηρίξει την Αρχή Προστασίας Δεδομένων, καθώς η υψηλή εξειδίκευση των ελεγκτών της δεν είναι αρκετή, αλλά αντιθέτως απαιτούνται περισσότεροι ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι. Και όλα αυτά χωρίς να υπολογίζουμε τον αυξημένο φόρτο εργασίας που προβλέπεται τα ερχόμενα χρόνια με την AI Act.
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα σχετικά στην τελευταία μας μελέτη για την AI Act, σελ.51-54 εδώ.
Καλούμε την ΑΠΔΠΧ να ερευνήσει το Υπουργείο Εσωτερικών για τη χρήση αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης για την κατανομή υφιστάμενων και νέων υπαλλήλων στο Δημόσιο
Στις 9 Ιουλίου η Homo Digitalis κατέθεσε αίτημα (αριθ. πρωτ. 5812/9.7.2024) ενώπιον της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, προκειμένου η τελευταία να ασκήσει τις ερευνητικές τις εξουσίες κατά του Υπουργείου Εσωτερικών.
Συγκεκριμένα, μετά την Απόφαση 16/2024 της Αρχής τον Απρίλιο του 2024, με την οποία είχε επιβάλει στο Υπουργείο Εσωτερικών το πρόστιμο-ρεκόρ των 400.000 ευρώ για σημαντικές παραβάσεις της νομοθεσίας για την προστασία προσωπικών δεδομένων, το Υπουργείο βρίσκεται πάλι στο κέντρο του ενδιαφέροντος, αυτή τη φορά για το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης που αναπτύσσει για τον στρατηγικό προγραμματισμό στελέχωσης του Δημοσίου Τομέα.
Το εργαλείο αφορά τη κατανομή του υφιστάμενου προσωπικού αλλά και την εκτίμηση των αναγκών για νέο προσωπικό, ενώ θα γίνει πιλοτική εφαρμογή του σε 9 φορείς του Δημοσίου Τομέα, ήτοι Μονάδα Οργάνωσης και Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (ΜΟΔ ΑΕ), Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εξόδων (ΑΑΔΕ) τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόληση το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών “Γ. Γεννηματάς”, τον Δήμο Θεσσαλονίκης, την Περιφέρεια Αττικής, το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2025, ενώ το κόστος του ανέρχεται στα 11.708.543 ευρώ.
Επειδή το εργαλείο χρειάζεται να περιλαμβάνει λειτουργικότητες συλλογής, διαχείρισης και ανάλυσης προσωπικών δεδομένων, η Homo Digitalis είχε καταθέσει επιστολή στις 15 Απριλίου 2024 ενώπιον της τότε Υπουργού Εσωτερικών κα. Κεραμέως και τον Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων του Υπουργείου, με την οποία απεύθυνε κύρια ερωτήματα τόσο σχετικά με τη συμμόρφωση που απαιτείται με τη νομοθεσία για την προστασία προσωπικών δεδομένων, όσο και με τη νομοθεσία για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης και άλλων αναδυόμενων τεχνολογιών στον δημόσιο τομέα (νόμος 4961/2022). Ωστόσο, το Υπουργείο δεν παραχώρησε την οποιαδήποτε απάντηση, ούτε μετά από γραπτή υπενθύμιση του αιτήματός μας στις 30 Μαΐου, αναγκάζοντας μας να απευθυνθούμε στην Αρχή προκειμένου εκείνη να ερευνήσει με τον θεσμικό της ρόλο ενδελεχώς την ανάπτυξη, εφαρμογή και πιλοτική χρήση του εργαλείου αυτού καθώς και τις επιπτώσεις που ανακύπτουν για τα δικαιώματα των υπαλλήλων του Δημοσίου Τομέα.
Μπορείτε να δείτε το σχετικό αίτημά μας εδώ.
Μπορείτε να διαβάσετε το Δελτίο Τύπου μας εδώ.
Καταθέσαμε σημαντικά ερωτήματα στην Υπ. Εσωτερικών, κα. Κεραμέως, για το έργο «Ανάπτυξη και λειτουργία εργαλείου για τον στρατηγικό προγραμματισμό στελέχωσης Δημοσίου τομέα με όρους τεχνητής νοημοσύνης» και τη πιλοτική εφαρμογή του σε 9 φορείς
Στις 15 Απριλίου η Homo Digitalis κατέθεσε ηλεκτρονική επιστολή ενώπιον της Υπουργού Εσωτερικών, κα. Κεραμέως, σχετικά με το έργο του Υπουργείου με τίτλο «Ανάπτυξη και λειτουργία εργαλείου για τον στρατηγικό προγραμματισμό στελέχωσης Δημοσίου τομέα με όρους τεχνητής νοημοσύνης».
Την επιστολή μας κοινοποιήσαμε στον Πρόεδρο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, κ. Μενουδάκο, καθώς και στον Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων του Υπουργείου Εσωτερικών κ. Θεοχάρη.
Πιο συγκεκριμένα, το εν λόγω έργο σχετίζεται με την ανάπτυξη και λειτουργία εργαλείου για το στρατηγικό προγραμματισμό του ανθρώπινου δυναμικού του δημοσίου τομέα με όρους τεχνητής νοημοσύνης και αφορά τους εξής άξονες:
– Δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου για τον στρατηγικό προγραμματισμό στελέχωσης (βέλτιστης κατανομής του υφιστάμενου αλλά και του νέου προσωπικού) του Δημοσίου Τομέα (συμπεριλαμβανομένων τεχνικών προδιαγραφών υλοποίησης και αναθεώρησης υφιστάμενων πλαισίων)
– Πιλοτική εφαρμογή σε 9 Φορείς του Δημοσίου και πιο συγκεκριμένα σε ΜΟΔ ΑΕ, ΑΑΔΕ, ΟΑΕΔ, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών “Γ. Γεννηματάς”, Δήμος Θεσσαλονίκης, Περιφέρεια Αττικής, Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού,
– Σχεδιασμός προγραμμάτων κατάρτισης για α) τους χρήστες και β) την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των δημοσίων υπαλλήλων, και
– Ανάπτυξη του αποθετηρίου γνώσεων των Δημοσίων Υπαλλήλων.
Σύμφωνα με σχετικές πληροφορίες που έχουν αναρτηθεί στον ιστότοπο του ΔΙΑΥΓΕΙΑ, αλλά και αρθρογραφία σε διάφορα ΜΜΕ, το Υπουργείο Εσωτερικών αποτελεί τον υπεύθυνο του έργου, ενώ έχει ήδη συμβληθεί με την εταιρία Deloitte για την εκπόνηση του. Mάλιστα με βάση το σχετικό χρονοδιάγραμμα, οι εργασίες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο.
Με την επιστολή της η Homo Digitalis αιτείται να πληροφορηθεί από την Υπουργό για μία σειρά από ερωτήματα αναφορικά τόσο με το νομικό πλαίσιο προστασίας προσωπικών δεδομένων (ν.4624/2019 – GDPR), όσο και σχετικά με το νομικό πλαίσιο χρήσης συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης από τον δημόσιο τομέα (ν.4961/2022), καθώς η πιλοτική εφαρμογή του έργου αναμένεται άμεσα στους 9 φορείς που αναφέρθηκαν ανωτέρω.
Συγκεκριμένα, θέσαμε με την επιστολή μας τα εξής ερωτήματα στην κα. Υπουργό:
- Είχε προχωρήσει το Υπουργείο Εσωτερικών σε εκπόνηση εκτίμησης αντικτύπου σχετικά με την προστασία δεδομένων πριν την διακήρυξη του έργου, σύμφωνα με τις αρχές της προστασίας προσωπικών δεδομένων «ήδη από τον σχεδιασμό» και «εξ ορισμού»;
- Έχει καταρτιστεί σχετική Εκτίμηση Αντικτύπου σχετικά με την προστασία δεδομένων ειδικά αναφορικά με την πιλοτική εφαρμογή της πλατφόρμας στους 9 φορείς του Δημοσίου;
- Εάν έχουν εκπονηθεί οι σχετικές Εκτιμήσεις, κρίνατε αναγκαίο να προχωρήσετε σε σχετική διαβούλευση με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα;
- Θεωρείτε τους 9 φορείς του Δημοσίου ως από κοινού υπεύθυνους επεξεργασίας μαζί με το Υπουργείο Εσωτερικών και εάν ναι, έχετε προχωρήσει στις σχετικές υποχρεώσεις όπως ορίζονται στο άρθρο 26 ΓΚΠΔ;
- Θα μπορούσατε να μας ενημερώσετε για τις σχετικές κατηγορίες προσωπικών δεδομένων, τους σκοπούς της επεξεργασίας για τους οποίους προορίζονται τα δεδομένα αυτά, καθώς και τη νομική βάση για την επεξεργασία που σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε.
- Θα μπορούσατε να μας υποδείξετε την ακριβή διεύθυνση στην οποία έχει αναρτηθεί η σύμβαση του Υπουργείου Εσωτερικών με την Deloitte προκειμένου να μελετήσουμε τις σχετικές διατάξεις που αυτή περιλαμβάνει, ειδικά αναφορικά με την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων;
- Τέλος, έχει το Υπουργείο Εσωτερικών προχωρήσει σε συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που ανακύπτουν από τις διατάξεις του ν.4961/2022, και συγκεκριμένα έχει εκπονηθεί κάποια αλγοριθμική εκτίμηση αντικτύπου (άρθρο 5), έχει προχωρήσει σε λήψη των αναγκαίων μέτρων διαφάνειας (άρθρο 6), έχει ο ανάδοχος του έργου εκπληρώσει τις σχετικές τους υποχρεώσεις (άρθρο 7), και έχει το υπουργείο τηρήσει σχετικό μητρώο (άρθρο 8) ενόψει της επικείμενης πιλοτικής χρήσης του συστήματος;
Δημοσιεύουμε τον επιτυχή Απολογισμό μας για την πενταετία 2018-2023
Το 2018, ξεκινήσαμε με 6 ιδρυτικά μέλη, 25 εθελοντές και 1.000 ευρώ στον λογαριασμό της οργάνωσης. Δεν μας ήξερε κανείς, εμείς όμως ξέραμε τι θέλουμε να πετύχουμε, ποιο κενό προσπαθούσαμε να καλύψουμε, που θέλαμε να πάμε.
Σήμερα, γιορτάζουμε τα 6 χρόνια λειτουργίας μας και δημοσιεύουμε την 5ετή Έκθεσή μας, για όλα όσα έχουμε κατορθώσει την περίοδο 2018 -2023. Η αναλυτική Έκθεση περιέχει την αρχή της ιστορίας μας, πληροφορίες για την αποστολή, το όραμα και τις αξίες της Ηomo Digitalis, και μία ενδελεχή ανασκόπηση όλων των σημαντικών επιτυχιών μας ανά πυλώνα δράσης – α) Ευαισθητοποίηση, β) Πολιτική Συνδιαμόρφωση , και γ) Νομικές Δράσεις και Παρεμβάσεις -. Τέλος, ενισχύοντας τη διαφάνεια σχετικά με τα οικονομικά μας στοιχεία, έχουμε συμπεριλάβει και τον πλήρη Οικονομικό Απολογισμό μας για όλη την πενταετία!
Μπορείτε να διαβάσετε την Έκθεσή μας «Απολογισμός πενταετίας 2018-2023» στα ελληνικά εδώ ή στα αγγλικά εδώ. Την Επιμέλεια της έκθεσης είχε η Διευθύντρια Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και Τεχνητής Νοημοσύνης, Λαμπρινή Γυφτοκώστα.
Κοιτώντας πίσω είμαστε χαρούμενοι, περήφανοι και συγκινημένοι, γιατί μέχρι και το καλοκαίρι του 2023:
–αποκτήσαμε πάνω από 130 εθελοντές,
–αυξήσαμε σταθερά τα έσοδά μας κατά 353% κάθε χρόνο,
–καταθέσαμε πάνω από 20 καταγγελίες σε Ελληνικές και Ευρωπαϊκές αρχές,
–καταφέραμε να επιβληθεί πρόστιμο 20 εκατομμυρίων ευρώ στην Clearview AI (το μεγαλύτερο στην Ελλάδα),
–επισκεφθήκαμε πάνω από 30 σχολεία και ευαισθητοποιήσαμε με τις δράσεις μας πάνω από 3500 μαθητές και πολίτες,
–δώσαμε περισσότερες από 40 συνεντεύξεις σε ΜΜΕ σε Ελλάδα και Ευρώπη,
–υποστηρίξαμε πάνω από 50 κοινές δράσεις με άλλες ελληνικές και ευρωπαϊκές οργανώσεις στο πλαίσιο της προάσπισης των ψηφιακών δικαιωμάτων των πολιτών,
–αποκτήσαμε αθροιστικά πάνω από 10.000 followers στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (LinkedIn, Facebook, Instagram, X),
–δημοσιεύσαμε πάνω από 150 άρθρα επιστημονικού, τεχνικού και νομικού ενδιαφέροντος στην ιστοσελίδα μας με την συμβολή των εθελοντών μας,
–γίναμε η πρώτη και μόνη οργάνωση από την Ελλάδα που είναι μέλος της EDRi, του πανευρωπαϊκού δικτύου οργανώσεων για τα ψηφιακά δικαιώματα, και
–αν και ξεκινήσαμε ως αμιγώς εθελοντική οργάνωση, καταφέραμε να αποκτήσουμε την πρώτη μας εργαζόμενη!
Στο ταξίδι που ξεκινήσαμε δεν ήμαστε μόνοι. Από τις μεγαλύτερες επιτυχίες μας είναι η συνεργασία μας με ένα μεγάλο δίκτυο πανεπιστημίων, οργανώσεων, φορέων, ερευνητικών κέντρων και όλων των εθελοντών-μελών μας που βοήθησαν να πάμε τις δράσεις μας ένα βήμα πιο πέρα!
Κοιτώντας μπροστά είμαστε αισιόδοξοι. Προχωράμε δυναμικά, κατακτώντας μικρούς και μεγάλους στόχους που θα μας φέρουν ακόμα πιο κοντά στον κόσμο που ονειρευόμαστε και θέλουμε να χτίσουμε όλοι μαζί!
Μεγάλη Επιτυχία: Η ΑΠΔΠΧ επέβαλε στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου πρόστιμο 175.000 ευρώ για τα συστήματα Κένταυρος και Υπερίων - το μεγαλύτερο πρόστιμο που έχει δεχθεί πότε δημόσιος οργανισμός για τις διατάξεις του GDPR
Δύο χρόνια πριν, τον Φλεβάρη του 2022, η Homo Digitalis είχε καταθέσει σε συνεργασία με τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και HIAS Ελλάδος, καθώς και την ακαδημαϊκό Νιόβη Βάβουλα καταγγελία κατά του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου για τα συστήματα «Κένταυρος» και «Υπεριών» στις δομές υποδοχής και φιλοξενίας αιτούντων άσυλο.
Σήμερα, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα εντοπίζει σημαντικές παραβάσεις του GDPR στην υπόθεση αυτή από το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και αποφασίζει να του επιβάλει το πρόστιμο των 175.000 ευρώ, το υψηλότερο που έχει ποτέ επιβάλει κατά δημοσίου φορέα.
Η λεπτομερής ανάλυση της ΑΠΔΠΧ υπογραμμίζει τις σημαντικότατες ελλείψεις στις οποίες είχε υποπέσει το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου στο πλαίσιο της εκπόνησης μίας ολοκληρωμένης και συνεκτικής Εκτίμησης Αντικτύπου σχετικά με την προστασία δεδομένων, ενώ καταδεικνύει τις σημαντικές παραβιάσεις του GDPR που εντοπίζονται και αφορούν σε μεγάλο αριθμό υποκειμένων τα οποία έχουν πραγματική δυσχέρεια στη δυνατότητα άσκησης των δικαιωμάτων τους.
Παρά το γεγονός ότι η ΑΠΔΠΧ παραμένει υποστελεχωμένη, με μειωμένο προϋπολογισμό, ενώ φλέρταρε και με τον κίνδυνο παντελούς αδυναμίας στέγασης ακόμη, καταφέρνει με νύχια και με δόντια να εκπληρώνει την αποστολή της και να συντηρεί την εμπιστοσύνη των πολιτών στις Ανεξάρτητες Αρχές. Μένει να δούμε πόσο θα αντέξει, εάν η πολιτεία δεν σταθεί αρωγός στο έργο της.
Φυσικά, τίποτα δεν τελειώνει εδώ. Ένα υψηλό πρόστιμο δεν σημαίνει από μόνο του τίποτα. Πρέπει το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου να συμμορφωθεί εντός των ερχόμενων τριών μηνών. Πάντως, η απόφαση μας δικαιώνει και μας δίνει τη δύναμη να συνεχίσουμε τις δράσεις μας στον τομέα της προστασίας συνόρων, προκειμένου να προστατέψουμε τα δικαιώματα των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων που βρίσκονται στο στόχαστρο ιδιαίτερα παρεμβατικών τεχνολογιών.
Μπορείτε να διαβάσετε το σχετικό Δελτίο Τύπου μας εδώ.
Μπορείτε να διαβάσετε την Απόφαση 13/2024 στην ιστοσελίδα της Αρχής, εδώ.
Συμμετείχαμε στην Ετήσια Συνάντηση Στρατηγικής του DFF (ASM24)
Πριν από δύο εβδομάδες, η Πρόεδρος της Homo Digitalis, Ελπίδα Βαμβακά, βρέθηκε στο Βερολίνο στην Ετήσια Συνάντηση Στρατηγικής του Digital Freedom Fund (ASM24). Είμαστε ευγνώμονες για την ευκαιρία που μας δόθηκε να συμμετάσχουμε σε έναν εξαιρετικό διάλογο μαζί με άλλους υπερασπιστές των ψηφιακών δικαιωμάτων που εργάζονται για να προωθήσουν την προστασία και τον σεβασμό τους.
Οι στόχοι της συνάντησης ήταν να μοιραστούμε ουσιαστικές στρατηγικές και πληροφορίες σε θέματα ψηφιακών δικαιωμάτων, να διερευνήσουμε νέες ευκαιρίες οργάνωσης και συνεργασίας στη διασταύρωση της φυλετικής, κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής δικαιοσύνης, να επικεντρωθούμε στη φροντίδα των δικτύων μας, να διαφυλάξουμε την ευημερία των οργανώσεών μας και να οικοδομήσουμε ανθεκτικές στρατηγικές για τις δράσεις μας.
Η συνάντηση περιελάμβανε παρουσιάσεις από το δίκτυο του DFF, χαρτογραφήσεις σημαντικών οροσήμων για το 2024 σε θέματα ψηφιακών δικαιωμάτων, συνεδρίες ανταλλαγής γνώσεων και δεξιοτήτων, και πάνελ για τα εγκλήματα πολέμου και τα ψηφιακά δικαιώματα. Μείνετε συντονισμένοι για το βίντεο που θα προβληθεί σύντομα!
Τα θέματα κυμαίνονταν από queer & trans*, εργασιακά, αναπηρίας, περιβαλλοντικά, κοινωνικά, δικαιώματα κρατουμένων, παιδιών και μεταναστών, μέχρι spyware, επιτήρηση, ψηφιακή αστυνόμευση, λογοδοσία πλατφορμών, οργάνωση για ψηφιακή δικαιοσύνη και πολλά άλλα.
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τους διοργανωτές για την πρόσκλησή, καθώς και όλους τους συμμετέχοντες και τις εκπροσωπούμενες οργανώσεις για την επιτυχία της φετινής Ετήσιας Συνάντησης Στρατηγικής!
Νέα μας δράση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Προσωπικών δεδομένων για την υπόθεσή του και το Pay Or Okay μοντέλο της Meta
Την περασμένη Πέμπτη, 7 Μαρτίου, μαζί με την European Digital Rights και άλλες σημαντικές οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών καταθέσαμε Ανοιχτή Επιστολή στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων (ΕΣΠΔ – European Data Protection Board) σχετικά με το #PayOrOkay μοντέλο της Meta.
Καλούμε το ΕΣΠΔ με την γνωμοδότησή του να καταδικάζει αυτά τα εμπορικά μοντέλα συνδρομών που επιτρέπουν σε όσους έχουν τα χρήματα να πληρώσουν για τον σεβασμό της ιδιωτικής τους ζωής και σε όσους όχι να αποτελέσουν έρμαιο των αδηφάγων πρακτικών συλλογής προσωπικών δεδομένων των μεγάλων εταιριών τεχνολογίας.
Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά την επιστολή μας εδω. Αυτή αποτελεί τη δεύτερη σχετική δράση της Homo Digitalis κατά του μοντέλου Pay or Okay της Meta σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.