Κοινή μας δράση με Reporters United & Vouliwatch: Οι κάμερες στο Πολυτεχνείο απειλούν τα προσωπικά δεδομένα
Στις 29.3.2025 το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) εγκατέστησε κάμερες στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου και το συγκρότημα της Πατησίων, χωρίς να ενημερώσει για την πολιτική του στην επεξεργασία δεδομένων φοιτητ(ρι)ών και εργαζομένων.
Στις 26.5.2025, το Vouliwatch, to Reporters United και η Homo Digitalis καταθέσαμε από κοινού Αίτημα Χορήγησης Εγγράφων (FOI), για να εξακριβώσουμε αν το ΕΜΠ συμμορφώνεται με τη νομοθεσία και τον Γενικό Κανονισμό για τα Προσωπικά Δεδομένα (GDPR) και τις λοιπές εθνικές ρυθμίσεις. Αντίστοιχο αίτημα κατέθεσαν 61 φοιτήτριες και φοιτητές της Αρχιτεκτονικής.
Το ΕΜΠ μπορεί να μη συμμορφώνεται πλήρως με τα άρθρα 12, 13, 35 και 36 του GDPR, που κατοχυρώνουν τη διαφανή ενημέρωση του υποκειμένου των δεδομένων, την εκτίμηση αντικτύπου στην προστασία των προσωπικών δεδομένων και την πρόβλεψη προηγούμενης διαβούλευσης.
Στο αίτημά μας εξηγούμε ότι το ΕΜΠ δεν έχει ανταποκριθεί σε αιτήματα σπουδαστ(ρι)ών και εργαζομένων του ΕΜΠ για ενημέρωση σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων τους και ζητάμε το απόρρητο σχέδιο ασφαλείας της κυβέρνησης για τα πανεπιστήμια.
Με το αίτημά μας προς το ΕΜΠ, ζητάμε ακόμη να μάθουμε ποια άτομα καταγράφονται από τις κάμερες, πού καταλήγουν τα δεδομένα τους και αν αυτά κοινοποιούνται στην ΕΛΑΣ.
Το ΕΜΠ έχει διορία να απαντήσει στο αίτημά μας έως τις 15 Ιουνίου και στο αίτημα των φοιτητ(ρι)ών έως τις 19 Ιουνίου. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε το ζήτημα και θα επανέλθουμε με ρεπορτάζ. Το Αίτημα Χορήγησης Εγγράφων και Παροχής Πληροφοριών των οργανώσεών μας, βρίσκεται διαθέσιμο εδώ.
Από την Απόκρυψη στη Διαφάνεια: Η Πενταετής Μάχη για τη Δημοσίευση των Αποφάσεων της ΕΛ.ΑΣ. για χρήση φορητών καμερών
Οι στρατηγικές νομικές δράσεις απαιτούν χρόνο, αλλά τα αποτελέσματά τους ωφελούν το σύνολο της κοινωνίας, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς.
Τον Δεκέμβριο του 2020, η Homo Digitalis, σε συνεργασία με τους Reporters United και The Press Project, απευθύνθηκε στον τότε Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας, ζητώντας πρόσβαση στις αποφάσεις λειτουργίας drones και άλλων φορητών καμερών σε δημόσιους χώρους, όπως προβλέπει το άρθρο 12 του Προεδρικού Διατάγματος 75/2020. Παρά τη νομική υποχρέωση για δημόσια ανάρτηση αυτών των αποφάσεων, η ΕΛ.ΑΣ. αρνήθηκε να παράσχει πρόσβαση, παραβλέποντας τη διαφάνεια που επιβάλλει η νομοθεσία.
Λίγους μήνες αργότερα, τον Μάιο του 2021, καταθέσαμε καταγγελία από κοινού ενώπιον της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) για την επανειλημμένη μη συμμόρφωση της ΕΛ.ΑΣ. με τη νομοθεσία – τουλάχιστον 67 φορές μέσα σε λίγους μήνες. Η ΑΠΔΠΧ ξεκίνησε σχετική έρευνα, εξετάζοντας τη νομιμότητα της πρακτικής αυτής.
Στις αρχές του 2024, καταθέσαμε αίτημα πρόσβασης σε έγγραφα της ΑΠΔΠΧ, με σκοπό να ενημερωθούμε για την πορεία της έρευνας. Από την αλληλογραφία μεταξύ ΕΛ.ΑΣ. και ΑΠΔΠΧ, προέκυψε ότι, ακόμα και τον Μάρτιο του 2024, η ΕΛ.ΑΣ. συνέχιζε να υποστηρίζει πως το ΠΔ 75/2020 δεν την υποχρεώνει στη δημοσίευση των αποφάσεων λειτουργίας των καμερών, παρά την αντίθετη άποψη της ΑΠΔΠΧ.
Χθες, στο πλαίσιο σχετικού ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Γιάννη Μπαζαίου και της Εφημερίδας των Συντακτών, πληροφορηθήκαμε για πρώτη φορά ότι σχετική απόφαση χρήσης φορητών συστημάτων είχε αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ. Πράγματι, με μία αναζήτηση εκεί διαπιστώθηκε ότι από τις 17 Φεβρουαρίου 2025 και έπειτα, η ΕΛ.ΑΣ. άλλαξε την πρακτική της και ξεκίνησε να δημοσιεύει τις αποφάσεις αυτές, όπως προβλέπει ο νόμος. Το ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε σήμερα και βρίσκεται διαθέσιμο εδώ.
Από την αρχική άρνηση της ΕΛ.ΑΣ. το 2020, χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να επιτευχθεί αυτή η αλλαγή. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την τελική απόφαση της ΑΠΔΠΧ και την ολοκλήρωση της έρευνάς της, που θα θέσουν ένα οριστικό πλαίσιο στη διαφάνεια και τη λογοδοσία των αρχών.
H Homo Digitalis μιλάει στην εφημερίδα Η Καθημερινή για τις body-worn cameras της ΕΛ.ΑΣ και τις σχετικές μας δράσεις
Η αναβάθμιση των μέσων επιτήρησης της Αστυνομίας αναμένεται να ολοκληρωθεί το προσεχές διάστημα, καθώς ο διαγωνισμός για την προμήθεια καμερών έληξε.
Πρόκειται για περίπου 400 κάμερες 24ωρης λειτουργίας που θα τοποθετηθούν σε περιπολικά, καθώς και 2.000 «φορετές» κάμερες, ενσωματωμένες, δηλαδή, στις στολές των αστυνομικών και οι οποίες θα μπορούν να καταγράφουν κατά βούληση, αλλά και να μεταδίδουν ζωντανή εικόνα στο κέντρο επιχειρήσεων, χρησιμοποιώντας τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών.
Η Ηomo Digitalis μίλησε στην εφημερίδα Kathimerini και τη δημοσιογράφο Elvira Krithari για τις δράσεις μας μαζί με τους Reporters United & The Press Project αναφορικά με τη χρήση καμερών από το 2020 & το 2021 και την έρευνα που διεξάγει από τότε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Την ομάδα μας εκπροσώπησε με δηλώσεις ο Λευτέρης Χελιουδάκης
Ευχαριστούμε θερμά τη δημοσιογράφο για το ενδιαφέρον της στις δράσεις μας! Μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο της εδώ.
Περισσότερα για τις σχετικές μας δράσεις από 2020 & 2021, εδώ.