Από την Απόκρυψη στη Διαφάνεια: Η Πενταετής Μάχη για τη Δημοσίευση των Αποφάσεων της ΕΛ.ΑΣ. για χρήση φορητών καμερών
Οι στρατηγικές νομικές δράσεις απαιτούν χρόνο, αλλά τα αποτελέσματά τους ωφελούν το σύνολο της κοινωνίας, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς.
Τον Δεκέμβριο του 2020, η Homo Digitalis, σε συνεργασία με τους Reporters United και The Press Project, απευθύνθηκε στον τότε Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας, ζητώντας πρόσβαση στις αποφάσεις λειτουργίας drones και άλλων φορητών καμερών σε δημόσιους χώρους, όπως προβλέπει το άρθρο 12 του Προεδρικού Διατάγματος 75/2020. Παρά τη νομική υποχρέωση για δημόσια ανάρτηση αυτών των αποφάσεων, η ΕΛ.ΑΣ. αρνήθηκε να παράσχει πρόσβαση, παραβλέποντας τη διαφάνεια που επιβάλλει η νομοθεσία.
Λίγους μήνες αργότερα, τον Μάιο του 2021, καταθέσαμε καταγγελία από κοινού ενώπιον της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) για την επανειλημμένη μη συμμόρφωση της ΕΛ.ΑΣ. με τη νομοθεσία – τουλάχιστον 67 φορές μέσα σε λίγους μήνες. Η ΑΠΔΠΧ ξεκίνησε σχετική έρευνα, εξετάζοντας τη νομιμότητα της πρακτικής αυτής.
Στις αρχές του 2024, καταθέσαμε αίτημα πρόσβασης σε έγγραφα της ΑΠΔΠΧ, με σκοπό να ενημερωθούμε για την πορεία της έρευνας. Από την αλληλογραφία μεταξύ ΕΛ.ΑΣ. και ΑΠΔΠΧ, προέκυψε ότι, ακόμα και τον Μάρτιο του 2024, η ΕΛ.ΑΣ. συνέχιζε να υποστηρίζει πως το ΠΔ 75/2020 δεν την υποχρεώνει στη δημοσίευση των αποφάσεων λειτουργίας των καμερών, παρά την αντίθετη άποψη της ΑΠΔΠΧ.
Χθες, στο πλαίσιο σχετικού ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Γιάννη Μπαζαίου και της Εφημερίδας των Συντακτών, πληροφορηθήκαμε για πρώτη φορά ότι σχετική απόφαση χρήσης φορητών συστημάτων είχε αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ. Πράγματι, με μία αναζήτηση εκεί διαπιστώθηκε ότι από τις 17 Φεβρουαρίου 2025 και έπειτα, η ΕΛ.ΑΣ. άλλαξε την πρακτική της και ξεκίνησε να δημοσιεύει τις αποφάσεις αυτές, όπως προβλέπει ο νόμος. Το ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε σήμερα και βρίσκεται διαθέσιμο εδώ.
Από την αρχική άρνηση της ΕΛ.ΑΣ. το 2020, χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να επιτευχθεί αυτή η αλλαγή. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την τελική απόφαση της ΑΠΔΠΧ και την ολοκλήρωση της έρευνάς της, που θα θέσουν ένα οριστικό πλαίσιο στη διαφάνεια και τη λογοδοσία των αρχών.
Τι συμβαίνει με τις 1000 φορητές smart policing συσκευές της ΕΛ.ΑΣ. 5 χρόνια μετά την καταγγελία μας ενώπιον της ΑΠΔΠΧ;
Τι συμβαίνει με τις 1000 φορητές συσκευές της Ελληνικής Αστυνομίας του προγράμματος Smart Policing που κάνουν χρήση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης και κόστισαν 4 εκατ. ευρώ (spoiler alert: δεν ειναι καλά τα νέα);
H δημοσιογράφος Ευτυχία Σουφλερή γράφει ένα λεπτομερές άρθρο για το NEWS247.gr (THE MAGAZINE) ρίχνοντας φως στην υπόθεση, υπογραμμίζοντας τις σημαντικές σχετικές δράσεις της Homo Digitalis ήδη από το 2019! Δηλώσεις για την οργάνωσή μας παραχώρησε ο Εκτελεστικός Διευθυντής μας, Λευτέρης Χελιουδάκης.
Συγκεκριμένα, σημαντικές αποκαλύψεις βλέπουν το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά! Η ΕΛ.ΑΣ. με βάση το ρερπορτάζ και ενώ δεν υπάρχει κανένας νόμος που να της το επιτρέπει, μεταξύ άλλων:
– αναφέρει ότι χρησιμοποιεί επιχειρησιακά τις συσκευές ήδη από το 2021, παρά το γεγονός οτι η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα την ερευνά από τον Αύγουστο του 2020 έως και σήμερα σχετικά,
-επιβεβαιώνει πως κάνει πλήρη χρήση και των δυνατοτήτων βιομετρικής επεξεργασίας των συσκευών αυτών(αναγνώριση προσώπων, αναγνώριση αποτυπωμάτων), και
-επικυρώνει τα όσα περιγράφονταν στο τεύχος τεχνικών προδιαγραφών του 2018, ότι δηλαδή χρησιμοποιεί τις συσκευές για “προληπτική αστυνόμευση”, με τα στοιχεία που συλλέγονται να μπορούν να αξιοποιηθούν μελλοντικά για την εξαγωγή συσχετισμών, συμπερασμάτων και προβλέψεων μέσω διαδικασίας ανάλυσης.
Αναμένουμε την Απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ), και την ολοκλήρωση της έρευνάς της που πλέον έχει συμπληρώσει περισσότερα από 4 χρόνια και 7 μήνες (εκκίνησε τον Αύγουστο του 2020), καθώς οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και οι κίνδυνοι για τη Δημοκρατία και τη Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είναι άκρως υψηλοί!
Ευχαριστούμε τη δημοσιογράφο για το ενδιαφέρον της στις δράσεις μας! Μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο εδώ.
Επιστολή της Homo Digitalis στο Ε.Σ.Ρ. για τις υποχρεώσεις που ανακύπτουν από τον Κανονισμό 2024/1083
Στις 3 Σεπτεμβρίου η Homo Digitalis κατέθεσε ανοιχτή επιστολή (αριθ. πρωτ. 4844-3-9-24) ενώπιον του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) με την οποία παραθέτει δύο (2) ερωτήματα αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων του Άρθρου 25 του Κανονισμού 2024/1083 σχετικά με τη θέσπιση κοινού πλαισίου για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά.
Συγκεκριμένα, όπως ορίζει το άρθρο 25, παρ. 2-3, οι αρμόδιες ανεξάρτητες αρχές στα κράτη μέλη παρακολουθούν και υποβάλλουν ετήσια έκθεση σχετικά με την κατανομή των κρατικών διαφημιστικών δαπανών στους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και στους παρόχους επιγραμμικών πλατφορμών. Οι εν λόγω ετήσιες εκθέσεις δημοσιοποιούνται σε εύκολα προσβάσιμη μορφή, ενώ καταρτίζονται με βάση τις πληροφορίες που δημοσιοποιούν σε ετήσια βάση με ηλεκτρονικά και φιλικά προς τον χρήστη μέσα οι δημόσιες αρχές ή οντότητες οι οποίες έχουν προχωρήσει σε δαπάνες για κρατική διαφήμιση.
Οι εν λόγω πληροφορίες περιλαμβάνουν τουλάχιστον:
α) τις επίσημες επωνυμίες των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή των παρόχων επιγραμμικών πλατφορμών από τους οποίους αγοράστηκαν υπηρεσίες,
β) κατά περίπτωση, τις επίσημες επωνυμίες των επιχειρηματικών ομίλων στους οποίους ανήκουν τυχόν πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή πάροχοι επιγραμμικών πλατφορμών, και
γ) το συνολικό ετήσιο ποσό που δαπανήθηκε και τα ετήσια ποσά που δαπανήθηκαν ανά πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή πάροχο επιγραμμικών πλατφορμών.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω η Homo Digitalis κατέθεσε ενώπιον του ΕΣΡ τα εξής δύο (2) ερωτήματα:
1 ) Έχει το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης προχωρήσει σε δημοσίευση της σχετικής ετήσιας έκθεσης για το έτος 2023 αναφορικά με την κατανομή των κρατικών διαφημιστικών δαπανών στους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και στους παρόχους επιγραμμικών πλατφορμών; Εάν το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης δεν έχει τη σχετική αρμοδιότητα, ενώπιον ποιου φορέα θα πρέπει να απευθυνθούμε;
2) Γνωρίζει το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης εάν οι δημόσιες αρχές ή οντότητες οι οποίες έχουν προχωρήσει σε δαπάνες για κρατική διαφήμιση έχουν συμμορφωθεί με την υποχρέωσή τους να δημοσιεύουν σε ετήσια βάση με ηλεκτρονικά και φιλικά προς τον χρήστη μέσα τις πληροφορίες που αναφέρει λεπτομερώς το άρθρο 25, παρ.2 του Κανονισμού 2024/1083; Με ποιους τρόπους θα μπορούσαμε ως κοινωνία των πολιτών να παρακολουθούμε την αντίστοιχη δραστηριότητα των δημοσίων αρχών/οντοτήτων προκειμένου να σταθούμε αρωγοί στο έργο σας και να σας ενημερώνουμε για τυχόν ελλείψεις στην συμμόρφωσή τους;
Ελπίζουμε να λάβουμε σύντομα απάντηση στα ερωτήματα μας.