Την Τετάρτη, 1^η Απριλίου 2020, η European Digital Rights (EDRi) φιλοξένησε στο δισεβδομαδιαίο διαδικτυακό περιοδικό της “EDRi-gram” άρθρο αναφορικά με τις δράσεις της Homo Digitalis για τη σύμβαση προμήθειας Συστημάτων για Έξυπνη Αστυνόμευση από την Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ).

Μπορείτε να δείτε το εν λόγω άρθρο εδώ.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στην ιστοσελίδα μας εδώ.

Οι μέρες που διανύουμε σαφώς ανέδειξαν περισσότερο από ποτέ την ανάγκη για ατομική υπευθυνότητα και δράση. Κυβερνήσεις, δημόσιοι και ιδιωτικοί οργανισμοί σε ολόκληρη την Ευρώπη λαμβάνουν μέτρα για να περιορίσουν και να μετριάσουν τις επιπτώσεις του COVID-19.

Το σημαντικότερο που οφείλουμε να κάνουμε είναι να ακολουθήσουμε τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, της επιστημονικής κοινότητας και της ελληνικής κυβέρνησης, για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Ωστόσο, την περίοδο αυτή οι ψηφιακές πτυχές της καθημερινότητάς μας γίνονται εντονότερες καθώς εργαζόμαστε, ενημερωνόμαστε, ψυχαγωγούμαστε, συναλλασσόμαστε, και επικοινωνούμε χρησιμοποιώντας ψηφιακά μέσα. Προς το παρόν δε, ακόμη και οι ιδιωτικές συνομιλίες μέσα στους πιο οικείους κύκλους οικογένειας και φιλίας πραγματοποιούνται μέσω της τεχνολογίας.

Ως οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών λοιπόν, κρίνουμε σημαντικό να υπογραμμίσουμε την σημασία της προστασίας των ψηφιακών δικαιωμάτων και σε αυτή την περίοδο κρίσης.

Επιζητούμε από την Ελληνική Κυβέρνηση και τις Ελληνικές Αρχές να επιτύχουν την αντιμετώπιση της πανδημίας κατά τρόπο που να διασφαλίζει την προστασία των ψηφιακών δικαιωμάτων. H τήρηση της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας δεν είναι επιλογή, αλλά υποχρέωση.

Η τεχνολογία μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια αυτής της προσπάθειας για την αντιμετώπιση της κρίσης, όπως με τη διάδοση μηνυμάτων δημόσιας υγείας και την αύξηση της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη. Ωστόσο, η αύξηση των εξουσιών κρατικής ψηφιακής εποπτείας απειλεί την ιδιωτική ζωή. Μάλιστα, όταν οι εν λόγω εξουσίες συνοδεύονται από την έλλειψη διαύγειας, η εμπιστοσύνη προς τις δημόσιες αρχές, δικαιολογημένα, κλονίζεται.

Κρίνεται λοιπόν επιβεβλημένο τα μέτρα που θεσπίζονται για την αντιμετώπιση της πανδημίας να είναι νόμιμα, αναγκαία και ανάλογα προς τον επιδιωκόμενο σκοπό που επιζητούν να αντιμετωπίσουν.

Κάθε επεξεργασία δεδομένων στο πλαίσιο της πρόληψης της εξάπλωσης του COVID-19, πρέπει να διεξάγεται κατά τρόπο που εξασφαλίζει την αρχή της διαφάνειας. Επιπλέον, όπως συμβαίνει με κάθε πράξη επεξεργασίας δεδομένων, θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι αρχές της ελαχιστοποίησης των δεδομένων, του περιορισμού της περιόδου αποθήκευσης, και φυσικά, της λογοδοσίας.

Επίσης, πρέπει σε κάθε περίπτωση να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για να υποβάλλονται τα δεδομένα σε επεξεργασία κατά τρόπο που εγγυάται την ενδεδειγμένη ασφάλεια τους και την προστασία τους από μη εξουσιοδοτημένη ή παράνομη επεξεργασία και τυχαία απώλεια.

Φυσικά, και οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στις προσπάθειες των κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν το COVID-19 πρέπει να επιδείξουν την απαιτούμενη συμμόρφωση, όπως επίσης και η ακαδημαϊκή κοινότητα. Οι κατευθυντήριες γραμμές που εξέδωσε η ΑΠΔΠΧ για την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο διαχείρισης του COVID-19 αποτελούν ένα σημαντικό βοήθημα.

Η Αρχή υπογραμμίζει ότι το δικαίωµα στην προστασία των δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα δεν είναι απόλυτο δικαίωµα και πρέπει να εκτιµάται σε σχέση µε τη λειτουργία του στην κοινωνία και να σταθµίζεται σε σχέση µε άλλα θεµελιώδη δικαιώµατα, σύµφωνα µε την αρχή της αναλογικότητας. Ωστόσο, υπογραμμίζει ότι η συλλογή και η εν γένει επεξεργασία των δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα που παρουσιάζουν επαχθή χαρακτήρα και συνιστούν περιορισµό ατοµικών δικαιωµάτων, πρέπει να λαµβάνει χώρα, τηρουµένων των νοµίµων προϋποθέσεων, αφού θα έχει προηγουµένως αποκλειστεί κάθε διαθέσιµο πρόσφορο µέτρο, το οποίο θα επιλέξει ο υπεύθυνος επεξεργασίας, υπό τον όρο ότι εφαρµόζεται η νοµοθεσία για τα προσωπικά δεδοµένα.

Γνωστοποίηση σε τρίτους πληροφοριών για την κατάσταση υγείας των υποκειµένων των δεδοµένων, ακόµη και αν καταρχήν διενεργείται στο πλαίσιο των άρθρων 5, 6 και 9 ΓΚΠ∆, δεν είναι επιτρεπτή εφόσον δηµιουργεί κλίµα προκατάληψης και στιγµατισµού, και ενδέχεται να δρα αποτρεπτικά στην τήρηση των µέτρων που ανακοινώθηκαν από τις αρµόδιες δηµόσιες αρχές µε αποτέλεσµα να αντιστρατεύεται τελικά την αποτελεσµατικότητα τους.

Στις ΠΝΠ, που εκδίδονται από την ελληνική κυβέρνηση, πρέπει να προβλέπονται τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία και την διαφύλαξη των ατομικών ελευθεριών των πολιτών και η Homo Digitalis παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, ενώ εξετάζει με προσοχή τα ζητήματα που ανακύπτουν.

Ευχόμαστε σε όλη την ανθρωπότητα να βγούμε από αυτή την δύσκολη κατάσταση με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες.

Σήμερα 18/03/2020, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα  της Ελλάδας (ΑΠΔΠΧ) προχώρησε σε δημοσίευση κατευθυντήριων γραμμών για την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο της διαχείρισης του COVID-19 (κορωνοϊού).

Η ΑΠΔΠΧ αναγνωρίζοντας τις ιδιαίτερες συνθήκες που δηµιουργούνται στον τοµέα της προστασίας των δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα και του σεβασµού των θεµελιωδών δικαιωµάτων και ελευθεριών των πολιτών, από την εξαιρετικά επείγουσα και απρόβλεπτη ανάγκη για την αντιµετώπιση των αρνητικών συνεπειών λόγω της εµφάνισης του κορωνοϊού COVID-19, τον περιορισµό της διάδοσής του και τη λήψη συναφών αναγκαίων µέτρων σύµφωνα µε τις εκδοθείσες Πράξεις Νοµοθετικού Περιεχοµένου και τη σχετική νοµοθεσία στο πλαίσιο των συναφών ενεργειών των υπευθύνων επεξεργασίας στο µέτρο που συνιστούν επεξεργασία εξέδωσε σήμερα τις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές με τις οποίες εστιάζει σε δέκα σημεία αναφοράς.

Μπορείτε να δείτε το πλήρες κείμενο των κατευθυντήριων γραμμών εδώ.

Η Αρχή επιφυλάσσεται να εκδώσει ειδικότερες οδηγίες, εφόσον χρειαστεί, µε βάση την εξέλιξη των πραγµατικών και νοµικών δεδοµένων.

Σήμερα, 16/03/2020, η Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ) δημοσίευσε στην ιστοσελίδα της πληροφορίες αναφορικά με την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων από πλευράς της, όπως τη ταυτότητα και τα στοιχεία επικοινωνίας του υπεύθυνου επεξεργασίας της ή τα δικαιώματα του υποκειμένου των δεδομένων.

Θυμίζουμε ότι η ΕΛ.ΑΣ μέχρι σήμερα δεν είχε αναρτήσει δημόσια στον ιστότοπό της αυτές τις πληροφορίες παραβιάζοντας τις διατάξεις του Άρθρου 53 του Ν.4624/2019.

Συγκεκριμένα, η ΕΛ.ΑΣ προχώρησε στην εν λόγω δημοσίευση έξι (6) και πλέον μήνες μετά τη θέση σε ισχύ των διατάξεων του Ν.4624/2019, και δύο (2) και πλέον μήνες μετά την γνωστοποίηση της εν λόγω παραβίασης ενώπιον της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) από τη Homo Digitalis.

Βέβαια, το διάστημα των έξι και πλέον μηνών κατά το οποίο οι εν λόγω πληροφορίες δεν βρίσκονταν διαθέσιμες είναι ιδιαίτερα σημαντικό και η ΑΠΔΠΧ έχει λάβει υπόψιν της την γνωστοποίηση παράβασης που έχει καταθέσει η Homo Digitalis και την έχει χρεώσει προς εξέταση σε ελεγκτή της.

Μπορείτε να δείτε το σχετικό πεδίο στην ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ εδώ.

Στις 19-21 Φεβρουαρίου είχαμε τη μεγάλη τιμή να λάβουμε μέρος στην διήμερη συνάντηση στρατηγικής και στην ημερίδα για νομικές δράσεις στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης που διοργάνωσε το Digital Freedom Fund.

Η οργάνωσή μας είχε έτσι τη δυνατότητα να δει από κοντά παλιούς συμμάχους και να γνωρίσει νέους καθώς επίσης και να συμμετέχει σε νέες μελλοντικές συνεργασίες! Στις εκδηλώσεις έδωσαν το παρόν οργανώσεις από διάφορες χώρες, ενώ η Homo Digitalis ήταν η μοναδική εκπρόσωπος της Ελλάδας.

Ευχαριστούμε θερμά το Digital Freedom Fund για την πρόσκληση συμμετοχής! Ήταν μία εξαιρετική εμπειρία!

Η Homo Digitalis και το Sarantaporo.gr, το πιο δραστήριο ασύρματο κοινοτικό δίκτυο πολιτών στην χώρα μας, ανακοινώνουν επίσημα τη συνεργασία τους.

Η κοινή τους δράση έχει σκοπό την προώθηση και την υπεράσπιση των ψηφιακών δικαιωμάτων, με έμφαση στο δικαίωμα πρόσβασης όλων των πολιτών στις σύγχρονες υποδομές δικτύωσης υψηλών ταχυτήτων και το διαδίκτυο.

Ο Στέφανος Βιτωράτος και ο Βασίλης Χρυσσός υπογράφουν το μνημόνιο συνεργασίας για τη Homo Digitalis και το Sarantaporo.gr

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, μόνο το 78,5% των Ελλήνων έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, γεγονός που αποκαλύπτει ότι περισσότεροι από 2,5 εκ. συμπολίτες μας παραμένουν σε ψηφιακό αποκλεισμό.

Αυτό, ως ένα βαθμό, οφείλεται στο γεγονός ότι δεν παρέχεται το ίδιο επίπεδο υπηρεσίας σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, είτε επειδή αυτές κατοικούν σε απομακρυσμένες περιοχές με χαμηλή πληθυσμιακή πυκνότητα και άρα χαμηλό επενδυτικό ενδιαφέρον των τηλεπικοινωνιακών εταιρειών, είτε επειδή, αν και κατοικούν σε πόλεις, δεν διαθέτουν τους οικονομικούς πόρους για την απόκτηση μιας ικανοποιητικής σύνδεσης, όπως άλλωστε απαιτεί πλέον η σύγχρονη εποχή με την ψηφιοποίηση πολλών τομέων της καθημερινότητας μας.

Το ασύρματο κοινοτικό δίκτυο Sarantaporo.gr είναι ένα εγχείρημα που δραστηριοποιείται ενάντια σε αυτό τον ιδιότυπο ψηφιακό αποκλεισμό, για τη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος στα ορεινά και απομονωμένα χωριά του Δήμου Ελασσόνας. Με την άμεση συμμετοχή ντόπιων κατοίκων της περιοχής οικοδομεί μια σύγχρονη ασύρματη τηλεπικοινωνιακή υποδομή, η οποία σήμερα εξυπηρετεί 11 χωριά και περίπου 3.500 κατοίκους.

Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία βραβεύτηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με το πρώτο βραβείο στα European Broadband Awards 2019, τον κορυφαίο θεσμό ανάδειξης και βράβευσης σημαντικών πρωτοβουλιών ανάπτυξης της ευρυζωνικότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Οι δύο κορυφαίες στον τομέα τους ελληνικές μη κυβερνητικές οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους προκειμένου να προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα που μπορεί να λάβει η Πολιτεία, ώστε να στηρίξει σε θεσμικό και οικονομικό επίπεδο, καθώς και σε επίπεδο ευαισθητοποίησης των πολιτών, τα κοινοτικά δίκτυα ευρυζωνικότητας στην Ελλάδα, κυρίως σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας που δεν έχουν εναλλακτικό τρόπο πρόσβασης. Αυτή είναι άλλωστε μια κατεύθυνση που προτείνει και η πιο πρόσφατη ειδική έκθεση της ΕΕ για την ευρυζωνικότητα.

Η Homo Digitalis και το Sarantaporo.gr, μέσα από αυτή τη συνεργασία, ευελπιστούν να θέσουν τις βάσεις ώστε να καταπολεμηθεί ο ψηφιακός αποκλεισμός των εν λόγω περιοχών και κοινοτήτων από το διαδίκτυο και τις ψηφιακές υπηρεσίες, αλλά παράλληλα να δοθεί η ευκαιρία στους πολίτες να ενημερωθούν και να εκπαιδευτούν σχετικά με τις σύγχρονες τεχνολογίες δικτύωσης καθώς και την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση του διαδικτύου.

Τα μέλη των δύο οργανώσεων κατά την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας

Σήμερα, 27/01/2020, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) δημοσίευσε τη Γνωμοδότησή της για τις διατάξεις του Ν. 4624/2019 οι οποίες εφαρμόζουν τις διατάξεις του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (GDPR) και μεταφέρουν στην έννομη τάξη τις διατάξεις της Οδηγίας 2016/680.

Θυμίζουμε ότι μαζί με την Ένωση Καταναλωτών “Η Ποιότητα της Ζωής” (Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ) είχαμε καταθέσει τον Σεπτέμβριο του 2019 κοινό αίτημα προς την ΑΠΔΠΧ για την έκδοση Γνώμης επί του Ν. 4624/2019.

Η Αρχή με τη λεπτομερή ανάλυση της υπογραμμίζει πλήθος σοβαρών ζητημάτων που ανακύπτουν από το κείμενο του Ν.4624/2019. Μάλιστα, ορισμένα από τα άρθρα στα οποία αναφέρεται είχαν βρεθεί και στο επίκεντρο της δεύτερης καταγγελίας μας ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μη συμμόρφωση των διατάξεων του Ν.4624/2019 με το Δίκαιο της ΕΕ για τα προσωπικά δεδομένα και συγκεκριμένα τις διατάξεις της Οδηγίας 2016/680 αλλά και του Κανονισμού 2016/679 (Αριθμ. Πρωτ. CHAP(2019)03059).

Επίσης, όπως ήταν αναμενόμενο, η Αρχή διατυπώνει την θέση ότι δεν θα τύχουν εφαρμογής από την Αρχή κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της διατάξεις του ν. 4624/2019, οι οποίες έκρινε ότι έρχονται σε αντίθεση με τον ΓΚΠΔ ή δεν βρίσκουν έρεισμα σε «ρήτρες ανοίγματος – εξειδίκευσης» αυτού.

Μπορείτε να δείτε το κείμενο της Γνωμοδότησης της αρχής εδώ.

Ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (European Union Agency for Fundamental Rights) -FRA δημοσίευσε χθες την ελληνική μετάφραση του εγχειριδίου του για την ευρωπαϊκή νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα (Έκδοση Μαΐου 2018).

Το εγχειρίδιο εκπονήθηκε από τον FRA σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης (από κοινού με τη Γραμματεία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου) και τον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας Δεδομένων (EDPS).

Στις 450 και πλέον σελίδες του, ο αναγνώστης ενημερώνεται για τις βασικές αρχές του Ευρωπαϊκού Δικαίου για τη προστασία των προσωπικών δεδομένων με αναφορές σε σημαντική νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Μπορείτε να κατεβάσετε εντελώς δωρεάν την ηλεκτρονική του έκδοση εδώ.

Η πλατφόρμα του YouTube προέβη σε ορισμένες σημαντικές τροποποιήσει με στόχο την εξασφάλιση της προστασίας του απορρήτου των παιδιών στο διαδίκτυο.

Συγκεκριμένα όλοι οι δημιουργοί των καναλιών είναι πλέον υποχρεωμένοι να ενημερώσουν την πλατφόρμα εάν το περιεχόμενό τους είναι Ειδικό για Παιδιά προκειμένου να συμμορφώνονται με τον Νόμο των ΗΠΑ για την Προστασία του Απορρήτου των Παιδιών στο Διαδίκτυο (COPPA).

Από σήμερα οι δημιουργοί πρέπει να προσδιορίζουν το κοινό στο οποίο απευθύνονται τα βίντεό τους, ακόμα και οι δημιουργοί που δεν προσφέρουν περιεχόμενο για παιδιά.

Ανάλογα με το μέγεθος του περιεχομένου που χαρακτηρίζεται ειδικό για παιδιά στο κάθε κανάλι, το κοινό θα ορίζεται είτε σε επίπεδο καναλιού, είτε σε επίπεδο βίντεο.

Από τώρα και έως τον Ιανουάριο, θα ξεκινήσουν να περιορίζουν τα δεδομένα που συλλέγονται από περιεχόμενο που είναι ειδικό για παιδιά με στόχο τη συμμόρφωση της πλατφόρμας του YouTube με τη νομοθεσία.

Για να υλοποιηθεί αυτό θα απενεργοποιηθούν οι εξατομικευμένες διαφημίσεις στα βίντεο που έχουν περιεχόμενο ειδικό για παιδιά καθώς και ορισμένες λειτουργίες, όπως σχόλια, ειδοποιήσεις και άλλα.

Αυτές οι αλλαγές απαιτούνται στο πλαίσιο ενός διακανονισμού με την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (Federal Trade Commission – FTC) των ΗΠΑ και τη Γενική Εισαγγελία της Νέας Υόρκης και θα συμβάλλουν στη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τον Νόμο των ΗΠΑ για την Προστασία του Απορρήτου των Παιδιών στο Διαδίκτυο (COPPA).

Το YouTube ζητά από τους δημιουργούς να καθορίσουν το περιεχόμενο που είναι ειδικό για παιδιά ή όχι. Σε περίπτωση που οι δημιουργοί δεν καθορίσουν το περιεχόμενό τους ή διαπιστωθεί οποιοδήποτε σφάλμα η πλατφόρμα θα αναλάβει τον καθορισμό του κοινού μέσω συστημάτων μηχανικής μάθησης (machine learning systems).

Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τις οδηγίες του YouTube στο βίντεο που ακολουθεί