Δύο στρατηγικές καταγγελίες της Homo Digitalis κατά της ΕΛ.ΑΣ.

Η Homo Digitalis προχώρησε στην υποβολή 2 στρατηγικών καταγγελιών ενώπιον της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ). Οι καταγγελίες στρέφονται κατά της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛ.ΑΣ.) και αφορούν τη διατήρηση από πλευρά της σε κεντρική βάση δεδομένων των δακτυλικών αποτυπωμάτων όλων των κατόχων ελληνικών διαβατηρίων.

Με τις 2 καταγγελίες της (Αριθ. Πρωτ. 3721/01-06-2020 & 3767/02-06-2020, αντίστοιχα) η Homo Digitalis εξετάζει τα ακόλουθα επιμέρους ζητήματα:

A. Τη νομιμότητα της αποθήκευσης αποτυπωμάτων από την ΕΛ.ΑΣ. στην κεντρική βάση δεδομένων της και την άρνηση της διαγραφής των εν λόγω προσωπικών δεδομένων.

Η ΕΛ.ΑΣ. ισχυρίζεται ότι το Προεδρικό Διάταγμα 178/2014 επιτρέπει την αποθήκευση των αποτυπωμάτων όλων των κατόχων ελληνικού διαβατηρίου στην κεντρική βάση δεδομένων της. Ωστόσο, η Homo Digitalis υποστηρίζει ότι οι διατάξεις του Προεδρικού Διατάγματος:

-δεν αναφέρονται στην αποθήκευση των δακτυλικών αποτυπωμάτων σε κεντρική βάση δεδομένων,

-δεν είναι σύμφωνες με τη πρόσφατη αυστηρή νομοθεσία στον τομέα των προσωπικών δεδομένων, και

-δεν προβλέπουν τις απαραίτητες διασφαλίσεις, ώστε να αντισταθμίζονται οι κίνδυνοι για τα δικαιώματα των πολιτών – κατόχων ελληνικών διαβατηρίων.

Β. Την καθυστερημένη εκπλήρωση από την ΕΛ.ΑΣ. του Δικαιώματος Ενημέρωσης των υποκειμένων δεδομένων σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων τους και του τρόπου άσκησης των δικαιωμάτων τους.

Η ΕΛ.ΑΣ. όφειλε να έχει δημοσιεύσει στην ιστοσελίδα της από το τέλος Αυγούστου 2019 όλες τις αναγκαίες πληροφορίες που ορίζει ο ν.4624/2019 για να ενημερώνει ποια είναι τα δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων και πως αυτά τα δικαιώματα μπορούν να ασκηθούν στη πράξη. Ωστόσο, η ΕΛ.ΑΣ. δημοσίευσε αυτές τις πληροφορίες μετά από 6 μήνες. Η Homo Digitalis ισχυρίζεται ότι η αυτή η έλλειψη πληροφοριών δημιούργησε σύγχυση στα υποκείμενα των δεδομένων για τους τρόπους με τους οποίους μπορούσαν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους και καθυστέρησε σημαντικά την υποβολή αιτημάτων πρόσβασης από πλευράς τους ενώπιον της ΕΛ.ΑΣ.

Γ. Την εκπροσώπηση υποκειμένων δεδομένων ενώπιον της ΑΠΔΠΧ από οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών, όπως η  Homo Digitalis.

Η ευρωπαϊκή νομοθεσία υποχρεώνει τα Κράτη Μέλη της ΕΕ να δίνουν τη δυνατότητα στα υποκείμενα των δεδομένων να εκπροσωπούνται από οργανώσεις, όπως η Homo Digitalis, όταν κρίνουν ότι η προστασία των προσωπικών δεδομένων τους παραβιάζεται από αστυνομικές αρχές. Ωστόσο, η ελληνική νομοθεσία δεν έχει συμπεριλάβει τη σχετική ρύθμιση. Η Homo Digitalis θεωρεί ότι έλλειψη αυτή αποτελεί σημαντική παραβίαση του ευρωπαϊκού δικαίου και λειτουργεί ανασταλτικά ως προς την προστασία των προσωπικών δεδομένων των υποκειμένων.

Οι δύο ανωτέρω καταγγελίες έχουν κατεπείγοντα χαρακτήρα εξαιτίας της κατηγορίας των δεδομένων που υφίστανται παράνομη επεξεργασία από την ΕΛ.ΑΣ. (βιομετρικά δεδομένα/αποτυπώματα), καθώς επίσης και τον μεγάλο αριθμό των υποκειμένων που  αφορά η παράνομη επεξεργασία (σύνολο των κατόχων ελληνικών διαβατηρίων). Η Homo Digitalis αιτήθηκε στην ΑΠΔΠΧ να εξετάσει τις καταγγελίες ως άμεση προτεραιότητα.

Μπορείτε να δείτε σύντομες και εύληπτες πληροφορίες σε μορφή απεικόνισης αναφορικά με τις συγκεκριμένες καταγγελίες εδώ.

Μπορείτε να διαβάσετε τη λεπτομερή νομική ανάλυση αναφορικά με τις συγκεκριμένες καταγγελίες εδώ.

Η δράση αυτή εκπονήθηκε εντελώς εθελοντικά από ομάδα επαγγελματιών και επιστημόνων, μέλη της Homo Digitalis, χωρίς καμία χρηματοδότηση από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς. Εάν θες να στηρίξεις τις δράσεις μας μπορείς να το κάνεις εδώ.


Η Homo Digitalis στηρίζει και συμμετέχει στο 5th Data Privacy Conference

Με μεγάλη μας χαρά σας ανακοινώνουμε ότι η Homo Digitalis παρέχει τιμητική υποστήριξη στο 5th Data Privacy Conference, το οποίο διοργανώνεται από την Boussias Communications. Το συνέδριο αποτελεί σημείο αναφοράς για την προστασία προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικότητας στην Ελλάδα και ομιλητές σε αυτό θα είναι κάποιοι από τους σημαντικότερους επαγγελματίες και επιστήμονες ιδιωτικότητας της χώρας μας, αλλά και διακεκριμένοι ξένοι επαγγελματίες.

Η Homo Digitalis θα έχει διπλή παρουσία στο συνέδριο, καθώς το συνιδρυτικό μέλος μας και Πρόεδρος της οργάνωσης, Ελπίδα Βαμβακά, θα παρουσιάσει τη μελέτη της Homo Digitalis με θέμα COVID-19 και Ψηφιακά Δικαιώματα στις 17 Ιουνίου, και το τακτικό μέλος μας Αντιγόνη Λογοθέτη θα μας εκπροσωπήσει στο πάνελ με τίτλο “How COVID-19 dictates the new Legal approach of GDPR Adoption” στις 18 Ιουνίου.

Το συνέδριο θα λάβει χώρα την Τετάρτη 17 και την Πέμπτη 18 Ιουνίου. Για το πλήρες πρόγραμμα του συνεδρίου και τις εγγραφές σε αυτό μπορείτε να δείτε εδώ. Λόγω της πανδημίας, φέτος διεξάγεται για πρώτη φορά ηλεκτρονικά.


Η Homo Digitalis συνυπογράφει τις θέσεις της Greenpeace για τη παύση μηνύσεων φίμωσης

Στις 8 Ιουνίου δημοσιεύθηκαν από την Greenpeace (European Unit) οι τοποθετήσεις της αναφορικά με την άμεση ανάγκη οριστικής παύσης στρατηγικών μηνύσεων που αποσκοπούν στη φίμωση της κοινωνίας των πολιτών και στον περιορισμό των δράσεων της.

Οι εν λόγω στρατηγικές μηνύσεις γνωστές ως SLAPP στην αγγλική νομική ορολογία (Strategic Lawsuits Against Public Participation) είναι μηνύσεις οι οποίες καταθέτονται από ισχυρούς φορείς (όπως π.χ. μεγάλες εταιρίες, άνθρωποι επιρροής κλπ.) με σκοπό να φιμώσουν ιδιώτες και οργανώσεις που ασκούν επιτήρηση στις δραστηριότητές τους. Τυπικά θύματα τέτοιου είδους μηνύσεων είναι ερευνητές-δημοσιογράφοι, ακτιβιστές, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ακαδημαϊκοί, συνδικάτα κ.α.

Όπως αναφέρει η Greenpeace, χαρακτηριστικά πρόσφατα παραδείγματα SLAPP είναι μηνύσεις δυσφήμισης της Paypal κατά του γκρουπ SumOfUs ή οι 20 μηνύσεις του Bollore Group κατά των ΜΚΟ Sherpa και ReAct. Είναι ουσιώδες να αναφερθεί ότι όταν η ερευνήτρια-δημοσιογράφος Daphne Caurana Galizia, με σημαντική συμβολή στα Panama Papers, δολοφονήθηκε τον Οκτώβριο του 2017 στη Μάλτα εκκρεμούσαν εις βάρος της 47 τέτοιες μηνύσεις.

Αυτή η πρακτική πρέπει να σταματήσει τώρα στην Ευρώπη και η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Κράτη Μέλη οφείλουν να προστατέψουν τις δράσεις όλων όσων αποσκοπούν να ρίξουν φως σε παράνομες δραστηριότητες και σε παραβιάσεις δικαιωμάτων.

Μέσα στις περισσότερες από 100 οργανώσεις που συνυπογράφουν τις τοποθετήσεις της Greenpeace βρίσκεται πλήθος γνωστών οργανώσεων από όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων οργανώσεων του Δικτύου της European Digital Rights (EDRi). Μάλιστα, και άλλες ελληνικές οργανώσεις όπως η Ένωση Καταναλωτών – Η Ποιότητα Της Ζωής | Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ. , και η Vouliwatch.

Μπορείτε να δείτε τις τοποθετήσεις εδώ.


Επιστολή στο Συμβούλιο Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας για την DSA

Την Πέμπτη, 5/6/2020 το Center for Democracy and Technology απέστειλε ανοιχτή επιστολή προς το Συμβούλιο Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Εκτελεστική Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. M. Vestager και του Επιτρόπου για την Εσωτερική Αγορά κ. T. Breton αναφορικά με την επικείμενη προτεινόμενη νομοθεσία για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (Digital Services Act – DSA).

Την επιστολή του Center for Democracy and Technology συνυπογράφει και η Homo Digitalis, μαζί με άλλες γνωστές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, όπως οι: Access Now, Article 19, Liberties, Civil Right Defenders, Digitale Gesellschaft, epicenter.works, HRMI, Justitia, The Peace Institute και Rights International Spain.

Μπορείτε να διαβάσετε το πλήρες κείμενο της επιστολής στα αγγλικά εδώ.


Η EDRi δημοσιεύει τις Προτάσεις της για τη νομοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης

Σήμερα, 4 Ιουνίου 2020, η European Digital Rights (EDRi) δημοσίευσε μία σειρά από έγγραφα αναφορικά με τη νομοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκεκριμένα, η EDRi δημοσίευσε τις Προτάσεις της για την νομοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης με προσανατολισμό την προστασία των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων καθώς επίσης και τα σχόλια και τις παρατηρήσεις της στο πλαίσιο της Ανοιχτής Διαβούλευσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Λευκή Βίβλο για την Τεχνητή Νοημοσύνη.

Είναι εξαιρετική τιμή για τη Homo Digitalis να συμμετέχει ενεργά στην εκπόνηση των Προτάσεων και να συνεργάζεται με μεγάλες οργανώσεις από όλη την Ευρώπη, όπως οι: Access Now, Article 19, Bits of Freedom, Digitalcourage e.V., IT- Political Association of Denmark, Panoptykon Foundation, Privacy International, Statewatch και Vrijschrift! Δες κάποια πρώτα σχόλια των οργανώσεων που συμμετείχαν, συμπεριλαμβανομένης της Homo Digitalis:

“The development of artificial intelligence technology offers huge potential opportunities for improving our economies and societies, but also extreme risks. Poorly-designed and governed AI will exacerbate power imbalances and inequality, increase discrimination, invade privacy and undermine a whole host of other rights. EU legislation must ensure that cannot happen. Nobody’s rights should be sacrificed on the altar of innovation.” Chris Jones, Statewatch.

“The EU must move beyond technical fixes for the complex problems posed by AI. Instead, the upcoming AI regulation must determine the legal limits, impermissible uses or ‘red-lines’ for AI applications. This is a necessary step for a people-centered, fundamental rights-based AI” Sarah Chander, Senior Policy Adviser, EDRi.

“The EU must ensure that states and companies meet their obligations and responsibilities to respect and promote human rights in the context of automated decision-making systems. EU institutions and national policymakers must explicitly recognise that there are legal limits to the use and impact of automation. No safeguard or remedy would make indiscriminate biometric surveillance or predictive policing acceptable, justified or compatible with human rights” Fanny Hidvegi, Europe Policy Manager, Access Now.

“The deployment of such systems for predictive purposes comes with high risks on human rights violations. Introducing ethical guidelines & standards for the design and deployment of these tools is welcome, but not enough. Instead, we need the European Union and Member States to ensure compliance with the applicable regulatory frameworks, and draw clear legal limits to ensure AI is always compatible with fundamental rights.” Eleftherios Chelioudakis, Homo Digitalis.

“It is crucial for the EU to recognize that the adoption of AI applications is not inevitable. The design, development and deployment of systems must be tested against human rights standards in order to establish their appropriate and acceptable use. Red lines are thus an important piece of the AI governance puzzle. Recognizing impermissible use at the outset is particularly important because of the disproportionate, unequal and sometimes irreversible ways in which automated decision making systems impact societies.” Vidushi Marda, Senior Programme Officer, ARTICLE 19.

Μπορείς να βρεις περισσότερες πληροφορίες σε ένα σύντομο blog με απλή και εύκολα αντιληπτή γλώσσα εδώ.

Τέλος, μπορείς να μάθεις περισσότερες πληροφορίες για την Ανοιχτή Διαβούλευση και τον τρόπο με τον οποίο και εσύ μπορείς να καταθέσεις τα σχόλια και τις απόψεις σου εδώ.


Εισήγηση της Homo Digitalis στην Τηλεδιάσκεψη της Επιτροπής Ανταγωνισμού

Την Τετάρτη 3 Ιουνίου, η Homo Digitalis έχει τη μεγάλη τιμή και χαρά να απευθύνει εισήγηση στην Τηλεδιάσκεψη της Επιτροπής Ανταγωνισμού για το ηλεκτρονικό εμπόριο σχετικά με τη θεματική “Αλγόριθμοι και big data”.

Αποτελεί εξαιρετική τιμή για την οργάνωσή μας που η Επιτροπή Ανταγωνισμού, αφού διάβασε το σχετικό υπόμνημα και τις προτάσεις, που καταθέσαμε στα μέσα Μαΐου, μας προσκάλεσε να συμμετέχουμε ως εισηγητές στην Τηλεδιάσκεψή της. Ευχαριστούμε θερμά την Επιτροπή για την πρόσκληση.

Η τηλεδιάσκεψη θα αποτελέσει μια εξαιρετική ευκαιρία για να αναλύσουμε τις θέσεις και τις προτάσεις μας, καθώς και να ανταλλάξουμε ιδέες και απόψεις με τον κ. Πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, τους Εισηγητές της Επιτροπής Ανταγωνισμού και την Ερευνητική ομάδα της Επιτροπής και τους λοιπούς εισηγητές και συμμετέχοντες στην Τηλεδιάσκεψη.

Αξίζουν και πάλι πολλά συγχαρητήρια στην συντακτική ομάδα του σχετικού υπομνήματος της Homo Digitalis που αποτελείται από  τα μέλη μας (κατ’ αλφαβητική σειρά): Βαμβακά Ελπίδα, Βολικού Αδαμαντία, Βολικού Ειρήνη, Γάκη Διονύση, Κωνσταντίνου Στέργιο και Χελιουδάκη Λευτέρη.

Στην Τηλεδιάσκεψη θα μας εκπροσωπήσει η Πρόεδρός μας και μέλος της συντακτικής ομάδας του υπομνήματος, κ. Ελπίδα Βαμβακά.


Συμμετοχή στην ανοιχτή διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Δεδομένων

Η Homo Digitalis κατέθεσε σήμερα τις θέσεις και τις προτάσεις της ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Δεδομένων συμμετέχοντας στην σχετική ανοιχτή διαβούλευση.

Μπορείτε να δείτε τις απαντήσεις μας στο σχετικό ερωτηματολόγιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εδώ και το πρόσθετο υπόμνημα που καταθέσαμε με τις προτάσεις μας εδώ.


Ανοιχτή Επιστολή της EDRi προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα 2 χρόνια GDPR

Σήμερα, 25/05/2018, είναι η επέτειος δύο χρόνων από τη θέση σε ισχύ των διατάξεων του GDPR. H European Digital Rights – EDRi απέστειλε ανοιχτή επιστολή προς την Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Věra Jourová, και τον Επίτροπο στον τομέα της Δικαιοσύνης κ. Didier Reynders

Η επιστολή κάνει αναφορά τόσο στα σημαντικά επιτεύγματα που έλαβαν χώρα όσο και στις προκλήσεις που ανέκυψαν τα δύο τελευταία αυτά χρόνια!

Επίσης περιγράφει τις σχετικές δράσεις των οργανώσεων του δικτύου όπως για παράδειγμα η noyb, η Privacy International, η Access Now, η Panopticon Foundation, η Xnet, η Open Rights Group, η Asociatia pentru Tehnologie si Internet – ApTI και φυσικά αυτές της Homo Digitalis.

Διαβάστε την ανοιχτή επιστολή εδώ.


Η ΕΛ.ΑΣ. απαντάει για τις φήμες συνεργασίας με την CLEARVIEW AI

Στις 25/02 η Homo Digitalis απηύθυνε ανοιχτή επιστολή προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη κ. Μ. Χρυσοχοΐδη (Αριθμός Πρωτοκόλλου: 22069/25.02.2020). Με την επιστολή μας στοχεύαμε να πληροφορηθούμε αναφορικά με τη πιθανή χρήση της εφαρμογής Clearview AI από αρχές επιβολής του νόμου στην Ελληνική Επικράτεια.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα ειδησεογραφικά πρακτορεία EURACTIV και BuzzFeed και το έντυπο υλικό της εταιρίας Clearview που αποκτήθηκε κατόπιν αιτήματος πρόσβασης σε έγγραφα στις Η.Π.Α., η Ελλάδα  φαινόταν να αποτελούσε μία εκ των χωρών στις οποίες εθνικές αρχές επιβολής του νόμου είχαν πιθανόν συνεργαστεί με την εταιρία Clearview και είχαν χρησιμοποιήσει την εφαρμογή Clearview AI ή σχεδίαζαν να το κάνουν στο μέλλον. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες που ανέφεραν τα σχετικά δημοσιεύματα ήταν η Ολλανδία και η Ιταλία, μεταξύ άλλων.

Στις 8 Μαϊου έφτασε στα γραφεία της οργάνωσής μας έντυπη επιστολή της ΕΛ.ΑΣ. και συγκεκριμένα του Τμήματος Κοινωνικών Ζητημάτων και Αντιμετώπισης Ρατσισμού, με ημερομηνία αποστολής 16/04/2020. Εξαιτίας των μέτρων αντιμετώπισης του COVID-19, καταφέραμε να λάβουμε στα χέρια μας την επιστολή αυτή την εβδομάδα.

Με την επιστολή της, η ΕΛ.ΑΣ. μας ενημερώνει οτι δεν χρησιμοποιείται από τις υπηρεσίες της η εφαρμογή CLEARVIEW AI, καθώς και ότι η ΕΛ.ΑΣ. στο πλαίσιο της αποστολής της χρησιμοποιεί υλικοτεχνικό εξοπλισμό και μέσα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

Μπορείτε να δείτε το πλήρες κείμενο της απάντησης της ΕΛ.ΑΣ. εδώ.

Η Homo Digitalis θα εξακολουθεί να παρακολουθεί με μεγάλο ενδιαφέρον και προσοχή τη χρήση νέων τεχνολογιών από τις αρχές επιβολής του νόμου στην Ελλάδα.