Καταθέσαμε τις απόψεις μας στην ανοιχτή διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το άρθρο 30(5) GDPR
Χθες, η Homo Digitalis κατέθεσε τις απόψεις της στο πλαίσιο της ανοιχτής διαβούλευσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το άρθρο 30 (παρ.5) του GDPR.
Με την τοποθέτηση μας καλούμε την Επιτροπή να αποσύρει την προτεινόμενη τροποποίηση και επιδιώκουμε να διασφαλιστεί ότι ο GDPR δεν θα επανεξεταστεί ή τροποποιηθεί μέσω ευρύτερων απορρυθμιστικών πρωτοβουλιών. Η προτεραιότητα πρέπει να παραμείνει στην εφαρμογή και επιβολή του υφιστάμενου πλαισίου με αποτελεσματικό τρόπο, και όχι στη μείωση των μέτρων προστασίας που είναι απαραίτητα για τη διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ψηφιακή εποχή.
Μπορείτε να διαβάσετε τις απόψεις μας εδώ.
Ομιλία της Homo Digitalis για την AI Act και την χρήση ΤΝ στον τομέα της γεωργίας
Στις αρχές Ιουλίου, το έργο AgriDataValue διοργάνωσε ένα εις βάθος διαδικτυακό εργαστήριο αφιερωμένο στις διαστάσεις της ιδιωτικότητας των δεδομένων, καθώς και στα νομικά και ηθικά ζητήματα στο πλαίσιο της έξυπνης γεωργίας. Την εκδήλωση, που συντόνισε η Netcompany, παρακολούθησαν εταίροι του AgriDataValue, μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής, νομικοί εμπειρογνώμονες, καθώς και εκπρόσωποι από σχετικά έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ.
Η Homo Digitalis συμμετείχε στο εργαστήριο με νομική παρουσίαση με θέμα «Έξυπνη Γεωργία από την οπτική του GDPR και του AI Act». Ευχαριστούμε θερμά τον Ιωάννη Χρυσάκη για την ευγενική πρόσκληση! Την οργάνωσή μας εκπροσώπησε ο Εκτελεστικός Διευθυντής μας, Λευτέρης Χελιουδάκης.
Στόχος του εργαστηρίου ήταν η αναγνώριση και επικύρωση βασικών θεμάτων δεοντολογίας, νομικής φύσης, κοινωνικών και ζητημάτων ιδιωτικότητας που συνδέονται με την πλατφόρμα AgriDataValue. Παράλληλα, αποτέλεσε μια ευκαιρία για την εξέταση των ροών δεδομένων μεταξύ των τεχνολογιών του έργου, των τύπων χρηστών και των ενσωματωμένων υπηρεσιών — μια ουσιαστική άσκηση για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης, της διαφάνειας και της υπεύθυνης διακυβέρνησης δεδομένων.
Καταθέσαμε καταγγελία κατά της Alphabet ενώπιον της ΕΕ για τις διατάξεις της DMA από κοινού με 5 οργανώσεις
Η European Digital Rights, η ARTICLE 19, το Free Software Foundation Europe (FSFE), η Gesellschaft für Freiheitsrechte e.V., το Vrijschrift.org και η Homo Digitalis κατέθεσαν επίσημη καταγγελία κατά της Alphabet Inc. βάσει του Κανονισμού για τις Ψηφιακές Αγορές (DMA) ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Παρά τους σαφείς κανόνες του DMA για τους gatekeepers:
-Στο Android, οι χρήστες δεν μπορούν πραγματικά να απεγκαταστήσουν τις προεγκατεστημένες εφαρμογές της Google· μπορούν μόνο να τις απενεργοποιήσουν, πράγμα που τις αφήνει στη συσκευή. Ωστόσο, η Alphabet παραπλανά τους χρήστες ισχυριζόμενη ότι αυτό είναι το ίδιο με την αφαίρεση μιας εφαρμογής. Δεν είναι.
-Η επιλογή απενεργοποίησης είναι θαμμένη βαθιά στις ρυθμίσεις και, όταν οι χρήστες την εντοπίζουν, το Android εμφανίζει ασαφείς και αποτρεπτικές προειδοποιήσεις που αποθαρρύνουν τη μετάβαση σε εναλλακτικές εφαρμογές, καθιστώντας δυσκολότερη την απεξάρτηση από το οικοσύστημα της Google.
Αντιμετωπίζουμε μια κλασική περίπτωση παραπλανητικού σχεδιασμού που περιορίζει την επιλογή των χρηστών και ενισχύει τη δεσπόζουσα θέση της Alphabet.
Με την καταγγελία μας, καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ερευνήσει τις πρακτικές της Alphabet και να διατάξει την εταιρεία να σεβαστεί πλήρως τα δικαιώματα των τελικών χρηστών βάσει του DMA.
Δείτε την καταγγελία μας στην ιστοσελίδα της EDRi εδώ.
Η Homo Digitalis καταθέτει τις απόψεις της σε 2 διαβουλέυσεις της ΕΕ, για την στρατηγική δεδομένων και τα συστήματα ΤΝ υψηλού κινδύνου, αντίστοιχα
Την προηγούμενη Παρασκευή, 18/7, η Homo Digitalis κατέθεσε τις λεπτομερείς απόψεις της σε δύο δημόσιες διαβουλεύσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η πρώτη διαβούλευση αφορούσε τη στοχευμένη συλλογή παραδειγμάτων και επιχειρημάτων από ενδιαφερόμενους φορείς σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων του Κανονισμού για την Τεχνητή Νοημοσύνη (2024/1689) για τα συστήματα υψηλού κινδύνου. Σύμφωνα με το άρθρο 6(5) του Κανονισμού AI Act, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεούται να εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές για την πρακτική εφαρμογή του άρθρου 6 — το οποίο καθορίζει τους κανόνες για την ταξινόμηση συστημάτων ΤΝ υψηλού κινδύνου — έως τις 2 Φεβρουαρίου 2026. Οι κατευθυντήριες αυτές γραμμές θα πρέπει να συνοδεύονται από αναλυτικό κατάλογο πρακτικών παραδειγμάτων χρήσεων συστημάτων ΤΝ που εμπίπτουν ή δεν εμπίπτουν στην κατηγορία «υψηλού κινδύνου». Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 96(1)(α) του AI Act, η Επιτροπή υποχρεούται να εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές για την πρακτική εφαρμογή των απαιτήσεων που αφορούν τα συστήματα ΤΝ υψηλού κινδύνου και τις υποχρεώσεις των φορέων, περιλαμβανομένων των ευθυνών σε όλη την αλυσίδα αξίας της ΤΝ, όπως προβλέπεται στο άρθρο 25. Με την τοποθέτησή της η Homo Digitalis κατέγραψε πρακτικά παραδείγματα συστημάτων ΤΝ στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες και ανέδειξε τα ζητήματα που πρέπει να αποσαφηνιστούν στις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για την ταξινόμηση των συστημάτων υψηλού κινδύνου, καθώς και στις μελλοντικές κατευθυντήριες γραμμές για τις απαιτήσεις και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτά.
Η δεύτερη διαβούλευση αφορά την κοινή στρατηγική για την Ευρωπαϊκή Ένωση Δεδομένων. Ο πρώτος στόχος της διαβούλευσης είναι είναι η τόνωση των επενδύσεων σε τεχνολογίες δεδομένων και η διάθεση ορισμένων στοιχείων δεδομένων μέσω εθελοντικών μέτρων ή χρηματοδότησης. Ο δεύτερος στόχος της διαβούλευσης σχετίζεται με τον εξορθολογισμό των υφιστάμενων κανόνων και την ανάπτυξη εργαλείων δεδομένων για τη μείωση της διοικητικής επιβάρυνσης, ενώ ο τρίτος στόχος της αφορά την ανάπτυξη μιας «διεθνούς στρατηγικής για τα δεδομένα», η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει δράσεις οι οποίες να παρέχουν εγγυήσεις για την εξαγωγή δεδομένων εκτός της ΕΕ, καθώς και δράσεις για την τόνωση της εισαγωγής δεδομένων εντός της ΕΕ.
Η Ηοmo Digitalis με την τοποθέτησή της επιχείρησε να εκφράσει τις έντονες ανησυχίες για την πιθανή υπονόμευση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, με πρόσχημα την απλοποίηση, την ευελιξία και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Πάγια θέση της Homo Digitalis είναι οτι τα θεμελιώδη δικαιώματα πρέπει να ενισχύονται μέσω της χρήσης νέων τεχνολογιών, ενώ θεωρούμε παραπλανητική την παρουσίαση του ισχύοντος νομικού πλαισίου ως εμποδίου στην καινοτομία. Τα προβλήματα εντοπίζονται κυρίως στην ανεπαρκή εφαρμογή των νόμων και στην έλλειψη πόρων.
Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά τις τοποθετήσεις μας για την πρώτη διαβούλευση εδώ. Ευχαριστούμε τη συντακτική ομάδα της τοποθέτησής μας, Σταυρίνα Χούσου, Νίκη Γεωργακοπούλου, Σοφία Αντωνοπούλου και Λευτέρη Χελιουδάκη, για τη συμβολή τους.
Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά τις τοποθετήσεις μας για τη δεύτερη διαβούλευση εδώ. Την επιμέλεια της ανέλαβε ο Εκτελεστικός Διευθυντής της Homo Digitalis, Λευτέρης Χελιουδάκης.
Στείλαμε ανοιχτή επιστολή στην ΕΕ για να επενεξετάσει την απόφαση επάρκειας του νομικού πλαισίου του Ισραήλ με τον GDPR
Μαζί με την European Digital Rights, την Access Now και ακόμη 16 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών καταθέσαμε δεύτερη ανοιχτή επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καλώντας την να επανεξετάσει επειγόντως το καθεστώς επάρκειας του Ισραήλ στο πλαίσιο του GDPR.
Από τότε που η Επιτροπή επαναβεβαίωσε το καθεστώς του Ισραήλ τον Ιανουάριο του 2024, η κατάσταση μόνο έχει επιδεινωθεί:
-Κλιμάκωση παραβιάσεων δικαιωμάτων του ανθρώπου στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη
-Επέκταση συστημάτων παρακολούθησης και βιομετρικής καταστολής
-Νομικές μεταρρυθμίσεις που υπονομεύουν την εποπτεία της επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων
-Συνεχείς ροές δεδομένων σε ισραηλινές εταιρείες με δεσμούς με τις υπηρεσίες ασφαλείας
-Χρήση συστημάτων στοχοποίησης που βασίζονται σε τεχνητή νοημοσύνη, σε ένα πλαίσιο όπου το Διεθνές Δικαστήριο έχει κρίνει ότι υπάρχει εύλογη υπόνοια γενοκτονίας
-Εφαρμογή του ισραηλινού δικαίου σε κατεχόμενα εδάφη, κατά παράβαση της ίδιας της πολιτικής της ΕΕ
Δεν πρόκειται μόνο για τεχνική συμμόρφωση. Πρόκειται για το κατά πόσο το ευρωπαϊκό πλαίσιο προστασίας δεδομένων μπορεί να υπερασπιστεί αξιόπιστα τα θεμελιώδη δικαιώματα, και για το αν δεδομένα που προέρχονται από την ΕΕ χρησιμοποιούνται για τη διευκόλυνση παράνομων πρακτικών/
Διάβασε την επιστολή εδώ.
Καταθέσαμε τις απόψεις μας στην ανοιχτή διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το άρθρο 28 DSA
Στις 13 Ιουνίου η Homo Digitalis κατέθεσε τις απαντήσεις της στην Ανοιχτή Διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για την προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο στο πλαίσιο των διατάξεων του Άρθρου 28 της Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες.
Τις απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο, συμπλήρωσε και το κείμενο μίας μελέτης, η οποία περιείχε αναλυτικότερη επεξήγηση των σχετικών προτάσεων και προβληματισμών.
Η συντακτική ομάδα της δράσης αυτής αποτελείται από τις/τους Σταυρίνα Χούσου, Αναστάστιο Αραμπατζή, Αλκμήνη Γιαννή, Καλλιρόη Γραμμένου και Λαμπρινή Γυφτοκώστα.
Μπορείς να διαβάσεις τις απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο εδώ.
Μπορείς να διαβάσεις τη μελέτη εδώ.
Η Homo Digitalis συναντά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Homo Digitalis υποδέχτηκε στις 19 Μαϊου 2025 στα γραφεία την εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Directorate-General for Communication Networks, Content and Technology Platforms Policy and Enforcement – Unit CNECT.F1) στην Ελλάδα για την εφαρμογή της DSA . Στο πλαίσιο αυτό συζητήσαμε το έργο της στον τομέα της εποπτείας, καθώς και πιθανούς τρόπους συνεργασίας.
Η Σαρακοστή και η Κυβερνοασφάλεια: Ένα Μάθημα Προετοιμασίας και Ανθεκτικότητας
Γράφει ο Τάσος Αραμπατζής
Η Σαρακοστή είναι μια περίοδος πνευματικής προετοιμασίας, εγκράτειας και εσωτερικού ελέγχου που οδηγεί στην κορύφωση του Πάσχα. Οι χριστιανοί καλούνται να ακολουθήσουν μια πορεία αυτοσυγκράτησης, μετάνοιας και ενίσχυσης της πνευματικότητάς τους μέσα από τη νηστεία, την προσευχή και τη φιλανθρωπία.
Εντούτοις, το άρθρο αυτό δεν είναι για να μιλήσουμε για νηστεία. Αν μεταφέρουμε αυτό το πλαίσιο στον επιχειρηματικό κόσμο, βλέπουμε ότι η προετοιμασία για ισχυρότερη κυβερνοασφάλεια και κανονιστική συμμόρφωση έχει πολλά κοινά σημεία με το νόημα της Σαρακοστής. Και στις δύο περιπτώσεις, ο δρόμος προς την επιτυχία απαιτεί πειθαρχία, αυτοαξιολόγηση και δέσμευση για συνεχή βελτίωση.
Σε αυτό το άρθρο, θα αναλύσουμε πώς οι βασικές αρχές της Σαρακοστής μπορούν να προσφέρουν ένα ισχυρό πλαίσιο προετοιμασίας για τις επιχειρήσεις, προκειμένου να θωρακιστούν απέναντι σε κυβερνοαπειλές και να συμμορφωθούν με τις αυστηρότερες ρυθμίσεις που επιβάλλουν κανονιστικά πλαίσια όπως το NIS2, το DORA και το GDPR.
Αυτοαξιολόγηση: Η Σημασία της Ενδοσκόπησης
Κατά τη Σαρακοστή, οι πιστοί καλούνται να αναλογιστούν τις πράξεις τους και να εξετάσουν πού χρειάζονται βελτίωση. Ομοίως, οι επιχειρήσεις πρέπει να κάνουν μια ειλικρινή ενδοσκόπηση της κυβερνοασφάλειάς τους.
- Πότε ήταν η τελευταία φορά που πραγματοποιήθηκε ένας πλήρης έλεγχος ασφάλειας;
- Υπάρχουν κενά στην πολιτική πρόσβασης ή στην προστασία ευαίσθητων δεδομένων;
- Κατά πόσο το ανθρώπινο δυναμικό είναι εκπαιδευμένο στις βέλτιστες πρακτικές ασφάλειας;
Η περίοδος της Σαρακοστής μάς υπενθυμίζει ότι μόνο με ειλικρινή αυτογνωσία μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά. Για τις επιχειρήσεις, η αυτοαξιολόγηση είναι το πρώτο βήμα προς την ανθεκτικότητα και τη συμμόρφωση.
Πειθαρχία και Εγκράτεια: Ενίσχυση της Ανθεκτικότητας
Η νηστεία της Σαρακοστής δεν αφορά μόνο τη διατροφική αποχή, αλλά και την αυτοσυγκράτηση από κακές συνήθειες και την καλλιέργεια θετικών στάσεων. Αντίστοιχα, οι επιχειρήσεις πρέπει να επιδείξουν πειθαρχία και εγκράτεια στην εφαρμογή των πολιτικών κυβερνοασφάλειας:
- Περιορισμένη πρόσβαση (Zero Trust): Δεν χρειάζονται οι εργαζόμενοι ή οι συνεργάτες πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα. Η προσέγγιση Zero Trust απαιτεί αυστηρή διαχείριση ταυτοτήτων και δικαιωμάτων.
- Ελεγχόμενη χρήση τεχνολογιών: Οι ανεξέλεγκτες cloud εφαρμογές και οι shadow ΑΙ και IT πρακτικές μπορούν να εκθέσουν την εταιρεία σε κινδύνους. Μια πειθαρχημένη πολιτική περιορίζει τους τεχνολογικούς κινδύνους και προστατεύει από επιθέσεις χωρίς να επηρεάζει την αποδοτικότητα και την παραγωγικότητα.
- Συμμόρφωση με τους κανονισμούς: Οι οργανισμοί πρέπει να αντιστέκονται στον πειρασμό των “γρήγορων λύσεων” που παρακάμπτουν τη συμμόρφωση. Μόνο με πειθαρχημένη εφαρμογή των προτύπων ασφάλειας θα αποφύγουν πρόστιμα και επιθέσεις.
Όπως η νηστεία οδηγεί σε εσωτερική ενδυνάμωση, έτσι και η συνεπής εφαρμογή πολιτικών κυβερνοασφάλειας ενισχύει την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων απέναντι στις απειλές.
Μετάνοια και Διορθωτικές Ενέργειες
Η Σαρακοστή είναι περίοδος μετάνοιας και αλλαγής, όπου οι άνθρωποι αναγνωρίζουν τα λάθη τους και προσπαθούν να τα διορθώσουν. Το ίδιο πρέπει να κάνουν και οι επιχειρήσεις.
Αν ένας οργανισμός έχει ήδη δεχθεί κυβερνοεπίθεση ή έχει παραβιάσει κανονισμούς, η «μετάνοια» μεταφράζεται σε διορθωτικές ενέργειες:
- Ανάλυση περιστατικών: Τι πήγε λάθος; Πώς μπορεί να αποφευχθεί στο μέλλον;
- Βελτίωση πολιτικών και διαδικασιών: Αν τα συστήματα απέτυχαν να σταματήσουν ή να περιορίσουν μία επίθεση, μήπως το πρόβλημα είναι διαδικασίες και απαιτείται αναβάθμιση της στρατηγικής ασφαλείας;
- Εκπαίδευση προσωπικού: Πολλές επιθέσεις συμβαίνουν λόγω ανθρώπινων λαθών. Πώς αισθάνονται οι υπάλληλοί σας απέναντι στην κυβερνοασφάλεια; Ένα καλά εκπαιδευμένο προσωπικό μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες λαθών και παραβιάσεων.
Η αληθινή «μετάνοια» για μια επιχείρηση είναι να μαθαίνει από τα λάθη της και να γίνεται καλύτερη.
Φιλανθρωπία και Κοινοτική Ευθύνη: Διαμοιρασμός της Γνώσης στην Κυβερνοασφάλεια
Η Σαρακοστή προτρέπει τους πιστούς να ασκούν φιλανθρωπία και αλληλεγγύη. Στον κόσμο της κυβερνοασφάλειας, αυτό μεταφράζεται σε διαμοιρασμό γνώσης και συνεργασία για τη θωράκιση του οικοσυστήματος.
- Προγράμματα ενδυνάμωσης στην κυβερνοασφάλεια: Οι επιχειρήσεις μπορούν να διοργανώνουν εκπαιδευτικά σεμινάρια όχι μόνο για το προσωπικό τους, αλλά και για συνεργάτες και πελάτες.
- Συνεργασία με φορείς κυβερνοασφάλειας: Η ανταλλαγή πληροφοριών για απειλές (threat intelligence sharing) μεταξύ εταιρειών μπορεί να αποτρέψει κυβερνοεπιθέσεις. Η συλλογική άμυνα είναι το καλύτερο αντίμετρο στις επιθέσεις.
- Στήριξη startup και μικρομεσαίων επιχειρήσεων: Η λογιστική αλυσίδα αποτελεί ένα «αγαπημένο» στόχο των επιθέσεων. Οι μεγάλες εταιρείες μπορούν να βοηθήσουν μικρότερες επιχειρήσεις να βελτιώσουν την ασφάλειά τους, δημιουργώντας ένα πιο ασφαλές επιχειρηματικό περιβάλλον για όλους.
Όπως η φιλανθρωπία προσφέρει στήριξη στην κοινωνία, ειδικά σε δύσκολες περιόδους, έτσι και η ανταλλαγή γνώσεων και πληροφοριών στην κυβερνοασφάλεια ενισχύει την προστασία όλων.
Η Σαρακοστή ως Πλαίσιο Κυβερνοασφάλειας
Η Σαρακοστή δεν είναι απλώς μια θρησκευτική παράδοση, αλλά ένα πλαίσιο προετοιμασίας και ενίσχυσης που μπορεί να εφαρμοστεί και στην κυβερνοασφάλεια.
- Αυτοαξιολόγηση → Τακτικός έλεγχος ασφάλειας.
- Πειθαρχία και εγκράτεια → Συνεπής εφαρμογή πολιτικών ασφάλειας.
- Μετάνοια και βελτίωση → Μάθηση από λάθη και αναπροσαρμογή στρατηγικών.
- Φιλανθρωπία και συνεργασία → Κοινοτική ευθύνη για τη διάδοση της γνώσης.
Όπως η Σαρακοστή προετοιμάζει τους πιστούς για την Ανάσταση, έτσι και η οργανωμένη προετοιμασία στην κυβερνοασφάλεια εξασφαλίζει την επιχειρησιακή συνέχεια και ανθεκτικότητα απέναντι στις κυβερνοαπειλές του μέλλοντος.
Καλή Σαρακοστή!
Ενώ οι τριμερείς διασκέψεις σε επίπεδο ΕΕ συνεχίζονται στο πλαίσιο του προτεινόμενου κανονισμού για τη θέσπιση πρόσθετων διαδικαστικών κανόνων σχετικά με την επιβολή του GDPR, μαζί με την European Digital Rights και άλλες 34 οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών ενώνουμε τις φωνές μας σε μία ανοιχτή επιστολή προς τους νομοθέτες!
⚖️ Τους καλούμε να δώσουν προτεραιότητα σε ισχυρούς μηχανισμούς επιβολής, που θα διασφαλίζουν ότι τα άτομα μπορούν να ασκούν ουσιαστικά τα δικαιώματά τους, ενώ υπογραμμίζουμε τις συστημικές αδυναμίες που ενυπάρχουν στην επιβολή των διατάξεων του GDPR.
Διαβάστε την ανοιχτή επιστολή (EN) εδώ.