Συμμετοχή της Homo Digitalis στην Ανοιχτή διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τεχνητή Νοημοσύνη γενικού σκοπού
Χθες, 18/9 η Homo Digitalis κατέθεσε τις απαντήσεις της στην Ανοιχτή Διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ζητήματα που αφορούν τη μελλοντική εφαρμογή της νομοθεσίας για την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI ACT) και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί γίνει αξιόπιστη χρήση των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης γενικού σκοπού, συμπεριλαμβανομένων μοντέλων παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης.
Το έγγραφο με τις τοποθετήσεις της Homo Digitalis επί της Διαβούλευσης εκπόνησαν η Διευθύντρια Τεχνητής Νοημοσύνης & Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του οργανισμού μας, Λαμπρινή Γυφτοκώστα και το μέλος Τάνια Σκραπαλιώρη.
Μπορείτε να διαβάσετε τη σχετική τοποθέτησή μας εδώ.
Ανοιχτή Επιστολή ενώπιον της Κομισιόν για τη χρήση εργαλείων επαλήθευσης της ηλικίας
Σήμερα, η Homo Digitalis υπογράφει επιστολή της European Digital Rights (EDRi) και άλλων 62 οργανώσεων και εμπειρογνωμόνων, με την οποία καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή European Commission να σταματήσει τις προτάσεις για τη χρήση εργαλείων επαλήθευσης της ηλικίας κατά την εφαρμογή των Digital Services Act και eIDAS. Τα αποδεικτικά στοιχεία δείχνουν ότι αυτά τα εργαλεία είναι επικίνδυνα, εισάγουν διακρίσεις και δεν είναι ασφαλή:
- Η επαλήθευση βάσει εγγράφων αποκλείει όσους δεν διαθέτουν ταυτότητα, επιδεινώνοντας το ψηφιακό χάσμα,
- Η «ακρίβειά» της εφαρμογής τους βασίζεται στην επεξεργασία τεράστιου όγκου προσωπικών δεδομένων, απειλώντας το δικαίωμά μας στην διαδικτυακή ανωνυμία,
- Ενέχουν κινδύνους και για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, καθώς οι μέθοδοι εκτίμησης της ηλικίας συχνά χρησιμοποιούν ευαίσθητα δεδομένα όπως τα βιομετρικά, τα οποία είναι επιρρεπή σε σφάλματα & μεροληψία,
- Οι προσεγγίσεις που βασίζονται σε βιομετρικά στοιχεία μπορεί να είναι προκατειλημμένες, με βάση το φύλο, τη φυλή ή την αναπηρία.
Τα εργαλεία επαλήθευσης της ηλικίας δεν είναι μια εύκολη τεχνολογική λύση για την αντιμετώπιση των αναγκών των παιδιών στο διαδίκτυο. Αντιθέτως επιφέρει σημαντικές προκλήσεις και κινδύνους
Μπορείτε να διαβάστε περισσότερα στην ανοιχτή επιστολή μας εδώ.
Συμμετοχή της Homo Digitalis στο 52 Φεστιβάλ Βιβλίου
Η Ηomo Digitalis έχει τη μεγάλη τιμή να δίνει το παρόν στο 52 Φεστιβάλ Βιβλίου που λαμβάνει χώρα στο Πεδίον του Άρεως.
Συγκεκριμένα, την Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου και ώρα 20:15, η συνιδρύτρια και Πρόεδρός μας Ελπίδα Βαμβακά θα συμμετάσχει ως ομιλήτρια σε στρογγυλό τραπέζι που διοργανώνεται στη κεντρική σκηνή του φεστιβάλ από τον Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου (Σ.ΕΚ.Β) & την Ελληνική Ακαδημία Κόμικς με θέμα «Γράφεται η τέχνη με ΑΙ;».
Τον συντονισμό της συζήτησης έχουν αναλάβει ο Παναγιώτης Παπαγεωργίου (Νομικός, Μέλος της Ελληνικής Ακαδημίας Κόμικς) και ο Δημήτρης Δούκογλου (εικονογράφος, παρουσιαστής, stand-up κωμικός). Στους άλλους σημαντικούς ομιλητές του στρογγυλού τραπεζιού συμπεριλαμβάνονται οι Βασίλης Βλαχοκυρικάκος (Αναπληρωτής Καθηγητής Αλληλεπίδρασης Ανθρώπου-Υπολογιστή) , ο Αβραάμ Κάουα (Συγγραφέας, Μεταφραστής & θεωρητικός του Πολιτισμού) και ο Γιώργος Ναθαναήλ (Σύμβουλος Πληροφορικής και Management).
Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για ολόκληρο το πρόγραμμα του Φεστιβάλ εδώ.
Επιστολή της Homo Digitalis στο Ε.Σ.Ρ. για τις υποχρεώσεις που ανακύπτουν από τον Κανονισμό 2024/1083
Στις 3 Σεπτεμβρίου η Homo Digitalis κατέθεσε ανοιχτή επιστολή (αριθ. πρωτ. 4844-3-9-24) ενώπιον του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) με την οποία παραθέτει δύο (2) ερωτήματα αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων του Άρθρου 25 του Κανονισμού 2024/1083 σχετικά με τη θέσπιση κοινού πλαισίου για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά.
Συγκεκριμένα, όπως ορίζει το άρθρο 25, παρ. 2-3, οι αρμόδιες ανεξάρτητες αρχές στα κράτη μέλη παρακολουθούν και υποβάλλουν ετήσια έκθεση σχετικά με την κατανομή των κρατικών διαφημιστικών δαπανών στους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και στους παρόχους επιγραμμικών πλατφορμών. Οι εν λόγω ετήσιες εκθέσεις δημοσιοποιούνται σε εύκολα προσβάσιμη μορφή, ενώ καταρτίζονται με βάση τις πληροφορίες που δημοσιοποιούν σε ετήσια βάση με ηλεκτρονικά και φιλικά προς τον χρήστη μέσα οι δημόσιες αρχές ή οντότητες οι οποίες έχουν προχωρήσει σε δαπάνες για κρατική διαφήμιση.
Οι εν λόγω πληροφορίες περιλαμβάνουν τουλάχιστον:
α) τις επίσημες επωνυμίες των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή των παρόχων επιγραμμικών πλατφορμών από τους οποίους αγοράστηκαν υπηρεσίες,
β) κατά περίπτωση, τις επίσημες επωνυμίες των επιχειρηματικών ομίλων στους οποίους ανήκουν τυχόν πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή πάροχοι επιγραμμικών πλατφορμών, και
γ) το συνολικό ετήσιο ποσό που δαπανήθηκε και τα ετήσια ποσά που δαπανήθηκαν ανά πάροχο υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης ή πάροχο επιγραμμικών πλατφορμών.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω η Homo Digitalis κατέθεσε ενώπιον του ΕΣΡ τα εξής δύο (2) ερωτήματα:
1 ) Έχει το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης προχωρήσει σε δημοσίευση της σχετικής ετήσιας έκθεσης για το έτος 2023 αναφορικά με την κατανομή των κρατικών διαφημιστικών δαπανών στους παρόχους υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και στους παρόχους επιγραμμικών πλατφορμών; Εάν το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης δεν έχει τη σχετική αρμοδιότητα, ενώπιον ποιου φορέα θα πρέπει να απευθυνθούμε;
2) Γνωρίζει το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης εάν οι δημόσιες αρχές ή οντότητες οι οποίες έχουν προχωρήσει σε δαπάνες για κρατική διαφήμιση έχουν συμμορφωθεί με την υποχρέωσή τους να δημοσιεύουν σε ετήσια βάση με ηλεκτρονικά και φιλικά προς τον χρήστη μέσα τις πληροφορίες που αναφέρει λεπτομερώς το άρθρο 25, παρ.2 του Κανονισμού 2024/1083; Με ποιους τρόπους θα μπορούσαμε ως κοινωνία των πολιτών να παρακολουθούμε την αντίστοιχη δραστηριότητα των δημοσίων αρχών/οντοτήτων προκειμένου να σταθούμε αρωγοί στο έργο σας και να σας ενημερώνουμε για τυχόν ελλείψεις στην συμμόρφωσή τους;
Ελπίζουμε να λάβουμε σύντομα απάντηση στα ερωτήματα μας.
Κοινή δήλωση της ΚτΠ: Ενωμένοι ενάντια στη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης στην ΕΕ και πέρα αυτής
Το κατασκοπευτικό λογισμικό δεν είναι απλώς ένα ζήτημα προστασίας της ιδιωτικής ζωής – είναι μια απειλή για τα ίδια τα θεμέλια των δημοκρατικών μας αξιών. Υπονομεύοντας την ανεξάρτητη λήψη αποφάσεων, περιορίζοντας τον δημόσιο διάλογο και φιμώνοντας δημοσιογράφους και ακτιβιστές, τα κατασκοπευτικά λογισμικά διαβρώνουν τους πυλώνες ενός υγιούς πολιτικού χώρου.
Καθώς τα νέα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ετοιμάζονται να αναλάβουν και επίσημα τα καθήκοντά τους μετά τις εκλογές της ΕΕ, η αυξανόμενη απειλή της χρήσης κατασκοπευτικών λογισμικών έχει καταστεί μια πιεστική παγκόσμια ανησυχία που απαιτεί άμεση προσοχή.
Την Τρίτη 3/9, η Homo Digitalis μαζί με το Center for Democracy and Technology Europe (CDT Europe) και άλλες 30 οργανώσεις από την ΚτΠ και τον τομέα της δημοσιογραφίας δημοσίευσαν κοινή δήλωση με την οποία καλούν τα νέα θεσμικά όργανα της ΕΕ να δώσουν προτεραιότητα στη δράση κατά της χρήσης κατασκοπευτικών λογισμικών κατά τη νέα νομοθετική περίοδο.
Ορισμένες από τις βασικές συστάσεις του συνασπισμού μας περιλαμβάνουν:
- Απαγόρευση της παραγωγής, πώλησης και χρήσης λογισμικού κατασκοπείας που βλάπτει δυσανάλογα τα θεμελιώδη δικαιώματα.
- Αυστηρότερους ελέγχους εξαγωγών για την αποτροπή της κατάχρησης αυτών των τεχνολογιών πέραν της ΕΕ.
- Διαφάνεια και λογοδοσία στις κυβερνητικές συμβάσεις που αφορούν κατασκοπευτικά λογισμικά.
Όπως αναφέρει η Silvia Lorenzo Perez, διευθύντρια του προγράμματος «Ασφάλεια, επιτήρηση και ανθρώπινα δικαιώματα» του CDT Europe: «Τα νέα θεσμικά όργανα της ΕΕ έχουν την ευκαιρία να διορθώσουν τις αποτυχίες της προηγούμενης νομοθετικής περιόδου, λαμβάνοντας συγκεκριμένα και αποφασιστικά μέτρα κατά της κατάχρησης της παρακολούθησης με λογισμικό κατασκοπείας».
Τα νέα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να αδράξουν αυτή τη στιγμή για να αποκαταστήσουν τη δημόσια εμπιστοσύνη, να προστατεύσουν τα θεμελιώδη δικαιώματά μας και να υποστηρίξουν τις αξίες που ορίζουν την Ένωση.
Μπορείτε να διαβάσετε την κοινή μας δήλωση στα αγγλικά ή στα ελληνικά.
Η Homo Digitalis έχει επίσης καταθέσει σχετική αναφορά, ενώπιον του Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα σχετικά με αυτή τη δράση μας εδώ.
Νέο Βιβλίο: #FakeYou – Don’t blame the people; don’t blame the Internet. Blame the power
Οι φίλοι μας από την οργάνωση ψηφιακών δικαιωμάτων Xnet δημοσίευσαν πρόσφατα το βιβλίο “Fake You – An Activist’s Guide to Defeating Disinformation Don’t blame the people; don’t blame the Internet. Blame the power”.
Το βιβλίο, κύρια συγγραφέας του οποίου αποτελεί η Simona Levi, αποτελεί έναν οδηγό για ενεργούς πολίτες που επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που υπάρχουν στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή από τις ψευδείς ειδήσεις και να εμποδίσουν τις πολιτικές που χρησιμοποιούν την παραπληροφόρηση για να περιορίσουν τα πολιτικά δικαιώματα και τις ελευθερίες.
Μπορείτε να διαβάσετε και να κατεβάσετε δωρεάν το βιβλίο εδώ.
Η Homo Digitalis υπέβαλε σήμερα επιστολή στον Επίτροπο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα κατασκοπευτικά λογισμικά
Η Homo Digitalis υπέβαλε σήμερα 13/8/2024 επιστολή στον Επίτροπο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Με αυτή την επιστολή, η ελληνική οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών επιδιώκει να επιστήσει την προσοχή του Επιτρόπου στα ακόλουθα τρία ζητήματα:
Α. Η επικείμενη υιοθέτηση Προεδρικού Διατάγματος στην Ελλάδα που θα επιτρέπει στις κρατικές αρχές την προμήθεια λογισμικού κατασκοπείας.
Β. Η επιδεινούμενη κατάσταση των ανεξάρτητων εποπτικών αρχών στην Ελλάδα, οι οποίες πλήττονται από υποστελέχωση και οικονομικούς περιορισμούς.
Γ. Οι τελευταίες εξελίξεις στο συνεχιζόμενο σκάνδαλο PREDATOR στην Ελλάδα, το οποίο αφήνει αναπάντητα κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με την παρακολούθηση δημοσιογράφων, πολιτικών και δικηγόρων με παράνομα μέσα.
Επιπλέον, με αυτή την επιστολή η Homo Digitalis καλεί τον Επίτροπο:
- Να δώσει πλήρη και στενή προσοχή στην κατάσταση στην Ελλάδα,
- Να λάβει υπόψη τα ανωτέρω στοιχεία και να ζητήσει επειγόντως περαιτέρω πληροφορίες και διευκρινίσεις από τις ελληνικές αρχές,
- Να εξετάσει την κατάσταση στην Ελλάδα και να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για τον εντοπισμό τυχόν ελλείψεων στη νομοθεσία και τις πρακτικές που αφορούν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και
- Να βοηθήσει στην ενίσχυση των δραστηριοτήτων των εθνικών εποπτικών ιδρυμάτων και άλλων δομών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα.
Μπορείτε να διαβάσετε την επιστολή (EN) εδώ.
Άμεση ανταπόκριση από ΑΠΔΠΧ και ΑΔΑΕ στο αίτημα της Homo Digitalis για Γνωμοδότηση για το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για την προμήθεια λογισμικών παρακολούθησης
Στις 30 Ιουλίου η Homo Digitalis κατέθεσε αίτημα ενώπιον του Προέδρου της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) κ. Μενουδάκου (αριθ. πρωτ. 6277/30-07-2024), και του Προέδρου της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), κ. Ράμμου (αριθ. πρωτ. 2755/30-07-2024), προκειμένου οι δύο Ανεξάρτητες Αρχές να ασκήσουν τις συμβουλευτικές τους αρμοδιότητες και να εκδώσουν από κοινού Γνωμοδότηση αναφορικά με το σχέδιο προεδρικού διατάγματος των Άρθρων 13 & 47 του Ν.5002/2022 για τη σύναψη συμβάσεων εκ μέρους κρατικών δομών για την προμήθεια λογισμικών ή συσκευών παρακολούθησης.
Σε συνέχεια του αιτήματός μας, η ανταπόκριση της ΑΠΔΠΧ και της ΑΔΑΕ υπήρξε αστραπιαία. Συγκεκριμένα, η Διεύθυνση Εποπτικού έργου της ΑΠΔΠΧ μας ενημέρωσε την ίδια ημέρα, 30 Ιουλίου 2024, ότι η ΑΠΔΠΧ έχει ζητήσει από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη το σχέδιο του προεδρικού διατάγματος από τις 19 Ιουλίου 2024 προκειμένου να γνωμοδοτήσει σχετικά, ενώ ο Πρόεδρος της ΑΔΑΕ, κ. Ράμμος, με επιστολή που απεύθυνε στη Homo Digitalis τη 1 Αυγούστου 2024 μας ενημέρωσε ότι Η ΑΔΑΕ, όπως πράττει πάντα, στο πλαίσιο της εκ του Συντάγματος και εκ του νόμου απορρέουσας αρμοδιότητας της, είναι αυτονόητο ότι θα ασκήσει την γνωμοδοτική της αρμοδιότητα (που προβλέπεται από το άρθρο 6 παρ. 1 περ ι του ν.3115/2003) και επί του συγκεκριμένου σχεδίου προεδρικού διατάγματος στο πλαίσιο θεσμικού διαλόγου με όλους τους εμπλεκόμενους στην έκδοση του κρατικούς φορείς.
Αναμένουμε με ενδιαφέρον τις σχετικές εξελίξεις στο άμεσο μέλλον, καθώς όπως έχει επισημάνει η Homo Digitalis με την επιστολή της στις δύο ανεξάρτητες αρχές, οι διατάξεις του σχεδίου προεδρικού διατάγματος ενδέχεται να προκαλέσουν ανεπανόρθωτους κινδύνους για την Δημοκρατία, το Κράτος Δικαίου και την Προστασία των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Ελευθεριών στην Ελλάδα.
Μάθε περισσότερα για τη Σύμβαση Πλαίσιο για την Τεχνητή Νοημοσύνη του Συμβουλίου της Ευρώπης, στης οποίας την εκπόνηση συμμετείχε ενεργά η Homo Digitalis
Το Συμβούλιο της Ευρώπης δημοσίευσε μια σημαντική επισκόπηση της “Σύμβασης Πλαίσιο για την Τεχνητή Νοημοσύνη και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τη Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου”, το πρώτο διεθνούς χαρακτήρα νομικά δεσμευτικό πλαίσιο για την τεχνητή νοημοσύνη!
Η Συνθήκη για την Τεχνητή Νοημοσύνη αποσκοπεί να διασφαλίσει ότι οι δραστηριότητες εντός του κύκλου ζωής των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης είναι πλήρως συμβατές με τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτά περιγράφονται στην ΕΣΔΑ, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου, ενώ προάγουν την τεχνολογική πρόοδο και την καινοτομία.
Για περισσότερα από 4 χρόνια, ήδη από τον Ιούλιο του 2020, η Homo Digitalis συμμετείχε ενεργά στις σχετικές διεργασίες του Συμβουλίου της Ευρώπης, αρχικά με τη συμμετοχή της στην Έκτακτη Επιτροπή Τεχνητής Νοημοσύνης του ΣτΕ (CAHAI) στα Policy Development και Legal Frameworks Working Groups, καθώς και στη συνέχεια στην Επιτροπή Τεχνητής Νοημοσύνης (CAI) του ΣτΕ. Όλο αυτό το διάστημα είχαμε τη τιμή να συνεργαστούμε στενά με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ακαδημαϊκούς εμπειρογνώμονες, αντιπροσωπείες των μελών, τους Προέδρους των Επιτροπών και των Ομάδων Εργασίας καθώς και τη Γραμματεία της Επιτροπής Τεχνητής Νοημοσύνης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την ανάπτυξη της Σύμβασης για την Τεχνητή Νοημοσύνη.
Ο συνιδρυτής μας και Εκτελεστικός Διευθυντής, Λευτέρης Χελιουδάκης, εκπροσωπούσε τη Homo Digitalis στις σχετικές διεργασίες τα τελευταία 4 χρόνια.
Παρά το γεγονός ότι ανακύπτουν περιορισμοί στο κείμενο της Σύμβασης, για τους οποίους έχουμε τοποθετηθεί αναλυτικά, αναμένουμε με ανυπομονησία την υιοθέτηση και εφαρμογή της από τα Κράτη-Μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η συνθήκη θα είναι ανοιχτή για υπογραφή στις 5 Σεπτεμβρίου 2024.
Μπορείτε να διαβάσετε τη σχετική επισκόπηση εδώ.